Ozelenjavanje stihijsko i bez autohtonih vrsta
Izvor, foto: Dan
Autor: Biljana Marković
Do kraja marta 2021. godine Eko centar (EC) „Delfin“ dobiće podatke o realizaciji lokalnog plana zaštite životne sredine za Opštinu Kotor, ali i Katastra javnih zelenih površina, dva važna dokumenta čiji je autor ova nevladina organizacija.
Prema riječima Ljilje Radunović, predsjednice EC „Delfin“, u minulih 20 godina postojanja i rada, koje obilježavaju 15. decembra, realizovali su oko 60 lokalnih, nacionalnih i međunarodnih projekata, a kroz radionice prošlo je preko 10.000 učenika.
Ova NVO je 2005. godine prva u Crnoj Gori uradila lokalni plan zaštite životne sredine koji je usvojila SO Kotor, dok je u saradnji sa EU obezbijedila oko 1,2 miliona eura komunalne infrastrukture za opštinu.
– Planiramo da u januaru od opštinskih sekretarijata prikupimo podatke šta je u okviru ovog plana relizovano u 2020. godini. Od Direkcije za uređenje i izgradnju Kotora do kraja marta treba da dobijemo izvještaj o primjeni Katastra zelenih javnih površina, s obzirom na to da je taj dokument precizno dao sliku svakog milimetra zelene javne površine, kao i preporuke šta treba da se radi kako bismo racionalno trošili opštinska sredstva za njihovo održavanje – kazala je Radunović za „Dan” dodavši da plan na većini lokacija ne predviđa unapređenje novim sadnicama.
– Ne mogu da kažem da je ovo što se radilo u poslednjih godinu dana rađeno u skladu sa Katastrom zelenih javnih površina, a evidentna je i primjetna dobra namjera da se prostor kultiviše.
Ono što je nama zabrinjavajuće je što smatramo da se područje opštine ozelenjavalo stihijski, da nije bilo plana u smislu da li je ta biljka autohtona, koliko ona može tu da opstane, koja njega joj je potrebna. Jer ako su njena njega i održavanje mnogo skuplji, onda se pitamo da li je to bilo racionalno i opravdano – ocijenila je Radunović.
Ona podsjeća da je „Delfin“ tokom deset godina saradnje sa JP morsko dobro, u okviru obilježavanja Dana planete Zemlje, zasadio preko 50 odsto rastinja u gradskom parku. Ovaj park, smatra Radunović, može da bude botanička bašta, ali se mora voditi računa koje biljke i zasadi se na kojoj lokaciji sade.
Predlaže i da se u parku napravi društveno koristan sadržaj; okrugli sto sa drvenom klupom i nadstrešnicom, koji bi bili idealni za posjetioce parka s obzirom na postojeće zelenilo, zaštitu od buke, prašine i saobraćaja, te blizinu mora.
– To je nešto što je prijeko potrebno gradu da mala djeca i starije generacije mogu da uživaju u parku, i da se strogo predvidi da se tamo ne izvode kućni ljubimci – naglašava Radunović.
Uveli kompostiranje zelenog otpada
NVO Eko centar „Delfin“ sa Opštinom Tivat i partnerima iz Hrvatske realizovala je projekat „Uvođenje efikasnih energetskih modela“, koji je bio najskuplji u okviru prvog programa Inter REG-a.
– U 30 odsto obrazovnih ustanova u Crnoj Gori uveli smo kompostiranje zelenog otpada i proizvodnju komposta, a 45 poljoprivrednih domaćinstava osposobili smo komposterima i prošli su kroz obuku.
Takođe prva, i za sada jedina kompostana u Crnoj Gori, uspostavljena je kroz naš projekat i data na upravljanje Komunalnom Kotor. Nabavili smo četiri polupodzemna kontejnera, prva u opštini Kotor, koji nažalost šest mjeseci stoje na imanju Komunalnog – podsjeća Ljilja Radunović.
Ona se nada da će do kraja projekta, tačnije do kraja marta, ovi kontejneri biti uspostavljeni na dvije pilot lokacije, Rakite i Tabačina.