Predstavljeni rezultati projekta ,,Skadarsko jezero bez zagađenja hemikalijama“ (VIDEO)
Izvor, foto: Mediabiro
Da u Skadarskom jezeru postoji koncentracija određenih hemikalija, koja nije opterećujuća i trenutno nema negativni efekat na ekosistem, ali na koju treba posebno obratiti pažnju, pokazali su rezultati analize o ispravnosti vode koju je Centar za ekotoksikološka istraživanja (CETI), zajedno sa partnerima Univerzitetom Tirana i NVO Zeleni Centar Albanija, započeo početkom prošle godine, u okviru projekta “Skadarsko jezero bez zagađenja hemikalijama“ (Skadar Lake withOut chemical pollUTION-SOLUTION).
Ovo je samo jedan u nizu značajnih podataka koji su zvanično saopšteni na okruglom stolu, čiji je glavni cilj bio da sumira zajedničko i koordinirano istraživanje opasnih hemikalija u prekograničnom području najvećeg jezera na Balkanu.
-Izrada studije uticaja je zadatak eksternog konsultanta dr Patrika Rajnoldsa.
Nakon evaluacije podataka možemo donekle biti zadovoljni kada je u pitanju opterećenost ekosistema Skadarskog jezera hemikalijama.
Kompatibilnost rezultata konvencionalne hemijske analize i biotestova je evidentna.
Naime, rezultati analize sadržaja poliaromatskih ugljovodonika u sedimentu pokazuju određeni stepen negativnog efekta ali koliko je to opterećenje predmet je daljih istraživanja.
Hrana je bezbjedna. Iako je utvrđen određeni sadržaj žive, PCBa i organohlornih pesticida, on je značajno ispod maksimalno dozvoljenih koncentracija pa se sa sigurnošću može reći da su krap i jegulja bezbjedni za konzumiranje.
Kada je riječ o sedimentu, sadržaj hemikalija je odraz istorijskog zagađenja, pogotovo onog koji dolazi iz pravca Cetinja, Rijeke Crnojevića i dijela koji se tiče Morače.
Da bi se dobila prava slika stanja neophodna su multidisciplinarna istraživanja, brojnija kampanja uzorkovanja, a za to su potrebna značajna finansijska sredstva.
Ključni stav je da se moraju riješiti problemi na izvoru zagađenja jer samo tako možemo sačuvati dobar status jezera.
Dakle, kontinualan i detaljan monitoring otpadnih voda se mora realizovati. Ovo predstavlja obavezu svake zemlje-poručila je projektna menadžerka CETI Danijela Šuković.
Ona je dodala da su joj stručnjaci iz oblasti hidrogeologije objasnili da je distribucija hemikalija u jezeru mnogo veća iz pravca Crne Gore ka Albaniji, nego obrnuto.
Izvršni direktor CETI Vidoje Petričić naglasio je da posebnu zahvalnost duguju Evropskoj uniji (EU) koja je podržala projekat u okviru IPA prekograničnog programa Crna Gora Albanija 2014-2020.
-Tematski prioritet programa je zaštita životne sredine, prilagođavanje klimatskim promjenama i smanjenja njihovog uticaja, kao i upravljanje rizicima.
U centru našeg interesovanja je Skadarsko jezero sa aspekta stanja i zaštite životne sredine.
Želim da istaknem važnost i značaj Skadarskog jezera kao jedinstvenog prirodnog fenomena sa bogatom florom i faunom.
Ono ima status zaštićenog područja, kako u Crnoj Gori, tako i u Albaniji.
U cilju zaštite biodiverziteta neophodna je kontinuirana saradnja institucija, sa obje strane granice-poručio je Petričić.
Finansijske aspekte projeka “Skadarsko jezero bez zagađenja hemikalijama“ predstavio je finansijski menadžer CETI Zoran Vučinić.
-Ukupna vrijednost projekta je 467.855 eura, od čega je EU obezbijedila 397.630 eura, dok je 70.226 eura kontribucija tri projektna partnera.
Na kraju 18 mjeseci realizacija budžeta je skoro 61 odsto, što je u skladu sa našim akcionim planom.
Imali smo jedan vrlo zahtijevan plan nabavke gdje je bilo oko 40 stavki koje je trebalo nabaviti i koje su usklađene sa EU regulativom-kazao je Vučinić.
Projektna menadžerka delegacije EU za prekograničnu saradnju Melani Brid istakla je veliko zadovoljstvo što je imala priliku da pristustvuje prezentaciji rezultata, u okviru projekta koji se već skoro dvije godine uspješno sprovodi.
-Crna Gora je država sa nestvarnom ljepotom, prirodnim resursima i potencijalom za razvoj.
Međutim, moramo da znamo da su ovi resursi ograničeni i da ih treba sačuvati implementacijom ispravnih mjera.
U kontekstu pristupa EU, Crna Gora je otvorila poglavlje 27 - Životna sredina i klimatske promjene, u decembru 2018.
Očekujemo da sačuvate ekološku vrijednost područja, poput Skadarskog jezera, Ulcinjske solane, rijeke Tare.
Projekat “Skadarsko jezero bez zagađenja hemikalijama“ upravo doprinosi tome.
Njime se kreiraju veze i saradnja između Crne Gore i Albanije.
Želim da čestitam timu CETI-ja, partnerima sa Univerziteta Tirana i NVO Zeleni Centar Albanija, na vrijednom radu koji ulažu u ovaj projekat-zaključila je Brid.
Događaju su takođe prisustvovali predstavnici Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, opština koje gravitiraju u području Skadarskog jezera i članovi Zajedničkog tehničkog sekretarijata.
