O jednom zaboravljenom istorijskom datumu
Izvor, foto: Bar info
Autor: Mr sci. Ivan Jovović
Ove godine se navršilo 140 godina pomorskog brodarstva u Crnoj Gori.
Naša država nema još uvijek adekvatan stepen njegovanja kulture sjećanja, uprkos postojanju brojnih institucija i ustanova.
Nažalost, kolektivna memorija više je proizvod intelektualnog angažmana pojedinca nego što je to djelatnost institucija.
Umjesto da novim istraživanjima nadograđujemo saznanja o crnogorskoj kulturnoj baštini, naročito u oblasti socijalne istorije, mi, kao zajednica, često nismo u stanju da identifikujemo i interpretiramo čak i one bitne događaje i datume koji su se dogodili i obilježili našu bližu prošlost.
Ako se već olako odričemo naše pomorske srednjevjekovne tradicije i dopuštamo da je, kao u supermarketu, uzimaju to jeste preuzimaju kao svoju baštinu okolni narodi i države, nejasni su kriterijumi da se zadnjih godina i decenija na sličan način odnosimo prema pomorskoj baštini nastaloj u Knjaževini/Kraljevini Crnoj Gori, s obzirom da je ona tretirana na adekvatan načini i u socijalističkom periodu.
Naime, 23. septembra 1985. godine u Baru, u Sali SO Bar, u organizaciji Instituta za pomorstvo i turizam iz Kotora, održan je naučni skup pod nazivom “100 godina pomorskog brodarstva u Crnoj Gori”.
Pozdravne riječi, u ime Organizacionog odbora, uputili su Dragoljub Knežević, Čedomir Ratković i prof. dr Borislav Ivošević.
Tematski, naučni skup se sastojao iz dva dijela.
Prvi se odnosio na istorijat crnogorskog pomorstva, u kome su učestvovali autori sa sljedećim referatima: 1. Prof. dr Predrag Kovačević – Kotor, “Početak pomorstva u Crnoj Gori”; 2. Prof. mr Anton Sbutega – Kotor, “Tradicija kao faktor razvoja pomorstva”; 3. Prof. Ignjatije Zloković – Kotor, “ ‘Jaroslav’ prvi crnogorski parobrod duge plovidbe”; 4. Prof. Vojislav Vuleković – Kotor, “Razvoj crnogorskog brodarstva na Skadarskom jezeru”; 5. “Dipl. ing. Vasko Kostić – Tivat, “Kapetan Savo Simov Petković”; 6. Marija Crnić Pejović – Herceg Novi, “Istorijat preduzeća za pomorski saobraćaj ‘Brodarstvo’”; 7. Maksim Zloković – Tivat, “Pomorstvo Bijele u posljednjih 100 godina”; 8. Radojka Miajlović – Herceg Novi, “Pomorstvo Kamenara, Đurića i Jošice”.
Drugi dio ovog naučnog skupa je bio posvećen poslijeratnom razvoju crnogorskog pomorstva, u kome su uzeli učešće autori sa sljedećim referatima: 1. Dipl. ecc Jovan Nakićenović – Kotor, “Razvoj jugoslovenske oceanske plovidbe u Kotoru sa osvrtom na razvoj brodarskog preduzeća ‘Lovćen’”; 2. Dragoljub Knežević – Bar, “Razvoj Prekookeanske plovidbe Bar”; 3. Slobodan Leković – Bar, “Razvoj Luke Bar”; 4. Kap. Vujo Vicković, “Razvoj pomorske uprave u Crnoj Gori”; 5. Prof. Vojislav Vuleković – Kotor, “Razvoj pomorskog školstva u Kotoru”; 6. Prof. Maksim Lutovac – Bar, “Razvoj pomorskog školstva u Baru”; 7. Prof. dr Stevan Šaranović – Kotor, “Osnivanje i razvoj Fakulteta za pomorstvo Kotor”; 8. Prof. dr Borislav Ivošević – Kotor, “Stanje i problemi razvoja i organizovanosti naučnog rada u pomorstvu u SRCG”.
Na kraju, dajući ovaj kratak osvrt na gore navedeni naučni skup, kojim se namjenski obilježio jubilej crnogorskog pomorstva, od strane tadašnjih eminentnih stručnjaka i naučnika s jedne strane, i privrednika sa druge strane, iz današnje perspektive možemo zaključiti u kakvoj se teškoj i dugoročnoj regresiji našla kako pomorska privreda, tako i maritimna kultura u Crnoj Gori, ne samo u pogledu materijalnih nego, prvenstveno, kadrovskih činilaca.
Ovaj članak samo fragmentarno ukazuje da Crna Gora, suštinski, više nije pomorska nego geografski primorska država, gdje se njen najvažniji geostrateški resurs – more tretira na najprimitivniji način, preko betonizacije obale.
Viševjekovna težnja crnogorskog naroda da se vrati na svoje more, koja je kroz istoriju onemogućavana ili ograničavana od strane velikih sila, u 21. vijeku je postala antiteza toj progresivnoj ideji, naročito ako danas sagledamo stanje svih segmenata pomorstva u Crnoj Gori.
- Tagovi:
- Pomorstvo
- Bar
- Naučni skup
- Tradicija
