.png)
.jpg)
Tragom uspomena: Ante Slovinić, profesor, novinar, urednik
Izvor: Pobjeda
Autor: Dragan Mitov Đurović
Foto: Naslovna Ante Slovinić/Arhiva Pobjede
U ljetopisu crnogorskog novinarstva, koji se ispisuje duže od vijeka i po, posebno i počasno mjesto pripada, po tvrdnjama uglednih kulturnih poslenika, našem listu, koji je nedavno obilježio osam decenija profesionalnog rada, uz hrabrost, pravednost i posvećenost istini.
U velikom spomenaru, zlatnim slovima ispisala je svoja imena, od ratnih do ovih dana, ,,mala armija“ novinara, grafičara, daktilografa, slovoslagača, dopisnika, urednika, direktora...
U vremenu kada takozvanom sedmom silom vladaju Vikipedija, vještačka inteligencija, društvene mreže i drugi ,,brzopotezni mediji“ kultura sjećanja obavezuje da podsjetimo na one koji su od zore do ponoći bili u redakciji ili na terenu, pisali, lektorisali, uređivali, slova slagali, prelamali, štampali i čekali da novi broj krene u narod, u trošnim kolima vještih vozača do svih krajeva Crne Gore i vozom ili ponekad avionom prema centrima tadašnje domovine Jugoslavije.
Redakcija Pobjede iz 1957, foto: Arhiva Pobjede
U ovoj prilici, uz poštovanje za sve koji su dio naše ,,istinski slavne novinarske istorije“, podsjećamo na Antu Slovinića, novinara, urednika, direktora, lektora, profesora, ratnog logoraša, vrlog novinarskog učitelja, uglednog društvenog radnika.
Nakon osnovnog i srednjoškolskog školovanja u Budvi i Dubrovniku, Ante Slovinić završava Filozofski fakultet u Zagrebu i postaje predavač na Pomorskoj akademiji u Kotoru u urednik lista Glas Boke.
Zbog antifašističkog djelovanja uhapšen je početkom 1943. godine, interniran u logor u Italiju/Bari, Mampelo sul Klitino - Peruđa odakle, uz pomoć naprednog italijanskog pokreta, bježi i vraća se u Herceg Novi, đe na slobodnoj teritoriji učestvuje u radu Narodnoooslobodilačkog odbora Boke.
Nakon završetka rata radi kao profesor u gimnaziji i Pomorskom tehnikumu u Kotoru, đe postaje prvi predsjednik Gradskog odbora Narodnooslobodilačkog fronta.
Uskoro, tačnije 1947. godine prelazi u redakciju lista Pobjeda najprije na Cetinje, potom u Titograd, đe postaje glavni i odgovorni urednik i v. d. direktora.
Toga vremena sjećali su se mnogi, a zapis o Anti Sloviniću ostavio je davno Milo Kralj, ugledni crnogorski pjesnik, novinar i urednik našeg lista, koji je istakao:
-Ante Slovinić je pripadao onoj generaciji crnogorskih novinara koji su u nju profesionalno stupali kao već zrele i formirane ličnosti.
Istina, novinarstvom se bavio još kao student, prije rata, ali je prve poratne godine posvetio vaspitavanju mladih generacija, kao profesor-.
U Pobjedu je došao kao iskusan novinar i, nadasve, kao čovjek koji je sa svojom visokom pismenošću i izuzetnim smislom za jezik i brigu o njegovoj čistoti bio od velike koristi redakciji u kojoj su radili mnogi doista strasni i daroviti, ali nedoškolovani novinari, nad čijim je rukopisima valjalo i te kako raditi.
A, Slovinić je u redakciji dugo vremena imao baš taj ,,sektor“ - unapređenje novinarskog izraza, briga o jezičkoj čistoti, što kulturnijoj fizionomiji lista.
I tu je bio apsolutni autoritet za sve novinare, kako za nas mlađe, tako i za starije. Znali smo mi mlađi i gunđati zbog njegovih intervencija i prijekora.
Znali smo ga nazivati cjepidlakom, ali smo se svi, duboko u duši, stidjeli kada bi nas ,,uhvatio“ u nekoj polupismenoj ili besmislenoj formulaciji.
Ante Slovinić kao glavni i odgovorni urednik sa Veselinom Đuranovićem u Umjetničkom paviljonu
Posebno je bio protivan frazama i stranim izrazima, tuđicama, kojima mi novinari u tadašnjem žargonu nijesmo mogli odoljeti.
Zbog toga i je ,,drug Ante“, kako smo ga svi zvali, ali ne iz hijerahijskog odnosa, već jednostavno iz dubokog poštovanja, vodio sa nama, mlađim novinarima, ,,stalni rat“, normalno - za naše dobro.
-Kao iskusan novinar i čovjek velike odgovornosti Ante Slovinić je zauzimao visoko mjesto u hijerarhiji našeg lista u kojem je proveo dvije decenije-zapisao je o svom novinarskom učitelju Milo Kralj, pjesnik i novinar.
Tokom novinarske karijere Ante Slovinić bio je dopisnik brojni glasila - Novosti i Nova Evropa iz Zagreba, Jugoslovenski list Sarajevo, Politika, Vrelo i Jugoslovenski turizam iz Beograda, Jadranske straže Split, Zetski glasnik Cetinje...
Bio je prvi šef protokola u Skupštini Crne Gore, zatim kao penzioner i izuzetan poznavalac jezika kontrolor za govorni program u Radio Titogradu, potom sekretar Matice iseljenika Crne Gore i uporedo, prvo sekretar, pa predsjednik Udruženja novinara Crne Gore, izgrađujući sa svojom generacijom izuzetan ugled u tadašnjem jugoslovenskom novinarstvu, uz slogan - istina, prije i poslije svega.
Slobodan Bobo Slovinić, slikar i publicista
Čuvar svijetle porodične istorije
Prije dva vijeka, u omanjoj ,,gaeti na jedra“, iz Postira na otoku Braču, braća Juraj i Ivan Slovinić doplovila su u Budvu, đe nastavljaju porodični rodoslov star duže od pet vjekova.
U romansiranoj trilogiji ,,Herbarijum 1899“ - Don Đuro, Šjor Ante i Pitore Liberto, najstariji potomak ove ugledne porodice Slobodan Bobo Slovinić, istaknuti crnogorski slikar i publicista, zabilježio je izuzetan životopis svojih predaka, i svoj, posebno u minulom vijeku u starom budvanskom gradu/u Veljoj vodi i Bijelom dolu/ i Crnoj Gori.
Knjige su izuzetan arhiv uspomena, koje čuvaju stare običaje i posebno jezik crnogorskog primorskog pojasa.
Ante Slovinić u društvu starih Budvana između dva rata
U ovoj prilici skrećemo pažnju na to da se njegov otac Ante Slovinić između dva svjetska rata, kao profesor u Kotoru, družio sa uglednicima toga vremena - Don Nikom Lukovićem, Ignjatijem Zlokovićem, Karlom Stipetićem, Anicom Brozičević..., da su u kafani ,,Dojmi“ pripremani umjetnički programi, književni i drugi sa revolucionarnim porukama.
Tako je mladi profesor Ante Slovinić, i pored saznanja da programu prisustvuju ,,žbiri“, veče otvorio riječima: ,,Gospodo, večeras nećete čuti poeziju laka, klaka i fraka, nego poeziju žuljavih ruku...“
Valja podsjetiti da je šjor Ante Slovinić, inače dobitnik brojnih društvenih nagrada i priznanja, ,,učeni gospodin, u grombi kaputu, sa tamnim šeširom, kratkog oboda“ kako je zapisao hroničar, dao poseban doprinos razvoju turizma, pozorišne i filmske umjetnosti, i bio tada jedan od najboljih poznavalaca književnog jezika i veliki borac za njegovu čistotu.
