Herceg Novi bez dozvole za novu lokaciju deponije
Izvor, foto: Pobjeda
Autor: Željka Kontić
Ministarstvo održivog razvoja i turizma (MORT) odbilo je zahtjev Opštine Herceg Novi za izdavanje građevinske dozvole za izgradnju sanitarne deponije Duboki do na katastarskim parcelama Ubli i Žlijebi.
Time se, nakon pet godina od kada je izdata građevinska dozvola pa potom i poništena, Opština Herceg Novi vratila na početak, a problem odlaganja otpada postao je još složeniji jer se od avgusta smeće više ne odlaže ni na privremenom smetlištu Tisova greda već se vozi za Bar.
Mještani Ubala se protive da se deponuje otpad na lokaciji Tisova greda, na kojoj tinja požar dva i po mjeseca. Dnevno za Bar, na deponiju Možura, radnici hercegnovske Čistoće tovare četiri do pet kamiona, odnosno oko 50 tona otpada.
Preduzeće a i lokalnu upravu to košta i pet puta više nego odlaganje na deponiji Tisova greda, tačnije mjesečni izdatak je 50.000 eura.
Odluka MORT-a
U lokalnoj upravi su prije tri godine započeli proces sanacije smetlišta lokacije Tisova greda a očekivali su da će u međuvremenu stići godinama očekivana građevinska dozvola za sanitarnu deponiju Duboki do.
Međutim stigao je negativan odgovor a u obrazloženju odluke navodi se da je istekla važnost ekološke saglasnosti Agencije za zaštitu životne sredine te da nije urađena procjena lokalne studije lokacije za sanitarnu deponiju. Navedeno je, da žalba protiv poslednje odluke MORT-a nije dopuštena, već se tužbom može pokrenuti spor kod Upravnog suda Crne Gore, u roku od 30 dana.
- Agencija za zaštitu prirode i životne sredine je 4. marta 2020. godine, dostavila mišljenje u kome je konstatovano da je nosiocu projekta ekološka saglasnost dostavljena početkom 2014. godine i da je bio dužan da u roku od dvije godine započne izgradnju deponije Duboki do, odnosno da je validnost izdate ekološke saglasnosti istekla, odnosno nije važeća.
Takođe, Uprava za zaštitu kulturnih dobara se 11. maja 2020. godine izjasnila da još nije sprovedena procjena uticaja LSL za sanitarnu deponiju Duboki do na ,,izuzetnu univerzalnu vrijednost prirodnog i kulturno istorijskog područja Kotora“ – navedeno je u rješenju MORT-a koje je izdato 28. septembra.
Poništenje dozvole
Podsjećanja radi, Ministarstvo je 2. juna 2015. godine izdalo građevinsku dozvolu za sanitarnu deponiju Duboki do . Presuđujući po tužbi MZ Morinj, odnosno Opštine Kotor, Upravni sud Crne Gore je poništio tu dozvolu, zbog sumnje da će štetno uticati na morinjske izvore. Ministarstvo održivog razvoja i turizma je konačno u maju 2017. godine obustavilo postupak izdavanja građevinske dozvole.
Zbog toga je Opština Herceg novi tužila Ministarstvo. Upravni sud je usvojio tužbu Opštine protiv MORT-a i 2018. poništio zaključak kojim je postupak izdavanja građevinske dozvole za deponiju prekinut.
Projekat izgradnje sanitarne deponije Duboki do procijenjen je na 6,5 miliona eura. Prva faza, kako je procijenjeno, koštala bi 2,5 miliona.
Lokacija za sanitarnu deponiju nalazi se na oko 400 metara od regionalnog puta Ubli - Crkvice na nadmorskoj visini od 1.042 metra. Udaljena je oko 700 metаrа od postojeće deponije Tisova greda koja se nalazi 23 kilometra od grada.
Predviđeno je da deponija ima elemente predviđene evropskim standardima, te da zadovolji potrebe za odlaganjem otpada u hercegnovskoj opštini za 50 do 70 godina.
Ekološki rizici
Uprava za zaštitu kulturnih dobara je 13. aprila 2017. godine, dostavila akt u kojem je pored ostalog navedeno da se lokacija za sanitarnu deponiju nalazi u obuhvatu granica zaštićene okoline prirodnog i kulturno — istorijskog područja Kotora, upisanog na Listu svjetske baštine Uneska.
- S obzirom na to da se radi o skoro neizgrađenom prostoru i padinama koje uokviruju par udolina sa obradivim imanjima, raspoređenim sjeverozapadno od zaseoka Šćepan do, može se reći da posjeduje i nesumnjive pejzažne vrijednosti, a činjenica da se prostor nalazi u okviru zaštićene okoline prirodnog i kulturno istorijskog područja Kotora, dodatno uvećava značaj lokacije.
Izgradnja sanitarne deponije, predstavljalo bi negiranje vrijednosti prostora koje čini integralni dio Boke Kotorske kao jedinstvene cjeline u istorijskom, kulturnom i pejzažnom smislu.
Uzimajući to u obzir može se konstatovati da bi se izgradnjom sanitarne deponije, pored postojećih rizika po prirodne i pejzažne vrijednosti prirodno i kulturno-istorijskog područja Kotora upisanog na Listu svjetske baštine uveli i ekološki rizici.
S obzirom na to da se planski dokument zapadnim dijelom graniči sa zaštićenim područjem sa konzervatorskog stanovišta nije prihvatljiva izgradnja deponije dok se ne preispita uticaj planskog dokumenta na „izuzetnu univerzalnu vrijednost“ prirodno i kulturno — istorijskog područja Kotora upisanog na Listu svjetske baštine Uneska – navedeno je u dopisnu Uprave za zaštitu kulturnih dobara.
Lokaciju i projekat odredila struka
Sanitarna deponija je kapitalni projekat Opštine i pripreman je skoro dvije decenije.
Analiza izbora lokacije rađena je 2003. godine, a ona je definisana i prostornim planom Opštine. Studiju izvodljivosti sa idejnim rješenjem uradio je Institut za građevinarstvo iz Banja Luke, lokalnu studiju lokacije za sanitarnu deponiju uradio je Centar za arhitekturu i urbanizam iz Podgorice.
Izvještaj o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu urađen je 2010. godine, a elaborat procjene uticaja na životnu sredinu izgradnje sanitarne deponije u organizaciji Agencije za zaštitu životne sredine. Glavni projekt je izradio IGH iz Rijeke, a reviziju i detaljna geotehnička istraživanja Građevinski institut iz Podgorice.
Urađen je i dodatni elaborat detaljnih geotehničkih istraživanja terena lokacije buduće sanitarne deponije, koji je pokazao da nema bojazni da će morinjski sliv biti ugrožen.
Opština: Zahtjev šest godina čeka u fiokama MORT-a
U lokalnoj upravi tvrde da je odluka MORT-a administrativni apsurd jer su 2014. podnijeli zahtjev za građevinsku dozvolu sa svom potrebnom dokumentacijom.
-To stoji šest godina u fiokama MORT-a i onda vam nakon šest godina kažu da je nešto isteklo. Kada smo predali zahtjev nije bilo primjedbi osim onih koje su dostavili mještana Morinja, nakon čega smo mi odradili neophodna istraživanja kojima je utvrđeno da deponija neće uticati na morinjske slivove. I nakon toga Ministarstvo je ćutalo i nije rješavalo naš zahtjev – naveli su nedavno iz lokalne uprave.
- Tagovi:
- Herceg Novi
- Otpad
- Deponija
- MORT
