Bar, Crna Gora
6 Oct. 2024.
post-image

Jubilej: Objavljen 150. broj časopisa Zupci Times

Izvor, foto: Bar info

Autor: Željko Milović

Nedavno je objavljen jubilarni, 150. broj časopisa “Zupci Times” u dvanaestoj godini izlaženja, što ovaj lokalni list čini najdugovječnijim od “vangradskih” izdanja.

“Zupci Times” je specifični mjesečnik (mada izlazi prilično neustaljeno, nekad sa pauzama većim od mjesec, a nekad se objave i dva za 30 dana) koji publikuje istoimena NVO u elektronskoj i, po potrebi, štampanoj verziji.

Nastao je u aprilu 2012. godine kao glasilo kojim se žele očuvati i promovisati kultura i običaji sela Zupci, ali i njima susjednih naselja i regija u opštini Bar (Spič, Šušanj, Tuđemili, Stari Bar, Mrkojevići, Crmnica, Šestani, Krajina…).

Zupci se nalaze na šest kilometara od Bara prema Sutormanu, a u ranijim vremenima slovili su za jedno od najbogatijih sela u okruženju, “mali Misir”.

150. broj “Zupci Times”, septembar 2024.

Pokretačka zamisao mr Ilije Vukotića, koji stoji iza Zupci Timesa je bila da kroz ovaj list promoviše, i posebno mlađoj generaciji i onima koji su napustili selo, predstavi “lokalni govor, priče, pjesme, legende, humor, običaje, tradiciju, gastronomiju, arhitekturu, istoriju, kulturu, toponime, prirodne ljepote, ali iznad svega ljude iz Zubaca i okolnih mjesta barskog kraja, poznatog po velikoj raznolikosti, ali i dugom trajanju ovog naroda”.

Tekstovi su uglavnom pisani na lokalnom dijalektu, osim članaka gostiju koji se bave konkretnim temama iz svog domena.

U nabavci “materijala” za “Zupci Times”, Vukotić se najčešće oslanja na vremešne seljane i njihova sjećanja na davno zaboravljene događaje i ljude, a posebno mjesto u više od 100 brojeva ovog “katkadnika” imao je njegov stric – Tomo Ilin Vukotić – koji je kao cibri stogodišnjak predstavljao pravu malu enciklopediju za razdoblje između dva svjetska rata i poratni period.

Sve do smrti, aktuelne događaje iz života sela kroz šaljiv način je u stihu opisivao čovjek koji se potpisivao kao “Zubački Homer”.

Široka mreža saradnika i poštovaoca časopisa omogućava skromne, ali važne donacije koje nisu stalne, a najveća pomoć se ogleda u ustupanju rijetkih i vrijednih materijala kao što su stare fotografije, porodični albumi, požutjeli i zubom vremena oštećeni dokumenti, stari predmeti iz pokućstva, crkvene relikvije…

“Zupci Times” sa istom ozbiljnošću piše o džardinima koje su opustošile koze i vjeridbama i svadbama mladih seljana, kao i o specifičnoj mreži navodnjavanja jažom, otuđenim crkvenim relikvijama, prvom kulturno-umjetničkom društvu ili velikom sporu pred Kraljevskim sudom u vrijeme Nikole Petrovića, i u tome je njegova vrijednost – nijedna tema iz Zubaca za ovaj časopis nije “mala”.

Iz broja u broj, “Zupci Times” je sebe ustoličio i potvrdio kao jedinstvenu škrinju etnološkog blaga.

Do sada je objavljeno 150 brojeva časopisa.

Prvih dvadesetak imali su i elektronsku i štampanu varijantu – pedesetak primjeraka na dvije ili četiri kolor strane A3 formata, ali je to iziskivalo značajne troškove, pa se ta praksa svela na nekoliko “papirnih” primjeraka po broju, uglavnom za saradnike i prijatelje.

Prvi broj “Zupci Timesa”, apr. 2012.

Kao “neodgovorni urednik” upisan je llija Markov Vukotić, a kao tehnički urednik Boris Ivin, i to su jedine dvije stalno angažovane osobe.

Veliki broj članaka iz časopisa “Zupci Times” Vukotić je skupio u knjigu “Zubački zbor”, koju je objavio u sklopu izdavačke kuće koja nosi ime ovog magazina, septembra 2022.