Bar, Crna Gora
21 Nov. 2024.
post-image

Čekajući katastrofu: Novo nedozvoljeno slijetanje hidroaviona na površinu mora

Izvor: Vijesti

Autor: Siniša Luković

Foto: Privatna arhiva

Uprava pomorske sigurnosti i upravljanja lukama Crne Gore (UPSUL) podnijela je Agenciji za civilno vazduhoplovstvo Crne Gore (ASCV) još jednu, četvrtu po redu, prijavu za manje od 20 dana protiv za sada zvanično još neidentifikovanog operatera ultralakog hidroaviona tipa Icon A5, zbog neautorizovanog slijetanja na morsku površinu u Tivatskom zalivu, na stotinjak metara od prvog reda kuća u naselju Obala Đuraševića, u Krtolima kod Tivta.

Oni su se Agenciji obratili na osnovu prijave koju im je prethodno na službeni mejl, uz kraći video snimak slijetanja hidroplana na more kod Obale Đuraševiča, podnio jedan građanin.

Za sada nije potpuno jasno kada se prijavljeni događaj tačno desio, jer to originalni podnosilac nije naznačio u dopisu Upravi.

Oni su potom ACV-u proslijedili prijavu, precizirajući da se radi o nedozvoljenom slijetanju hidroaviona na vodenu površinu koja se nalazi u neposrednoj blizini Aerodroma Tivat, u, inače, najstrože kontrolisanoj, takozvanoj CRT vazdušnoj zoni u blizini aerodroma.

Tu se ne mogu izvoditi bilo kakve letačke aktivnosti bez stalnog radio kontakta s aerodromskom kontrolom letjenja i njenog eksplicitnog odobrenja za postupak koji pilot namjerava da napravi.

“Vijesti” čekaju odgovore od Kontrole letjenja Srbije i Crne Gore - SMATSA na pitanja u vezi s brojnim primjedbama građana, ali i zvaničnih prijava koja je UPSUL prethodnih dana podnosila ACV-u za neautorizovana slijetanja hidroaviona na vodene površine u Boki Kotorskoj, odnosno potencijalno rizično letjenje tih ultralakih vazduhoplova na ekstremno malim visinama iznad naseljenih mjesta, kao i za izvođenje manevara u vazduhu na maloj visini iznad tjesnaca Verige uprkos gustom pomorskom saobraćaju koji se u isto vrijeme odvijao na moru u ovom tjesnacu i na njegovim prilazima.

“Vijesti” su od njih tražili i informaciju - da li su kontolori letjenja na Aerodromu Tivat bili u saznanju za takvo letjenje pilota ultralakih hidroaviona u Boki i da li su ga odobrili, odnosno ako to nije bio slučaj, što je SMATSA po službenoj dužnosti preduzela protiv vođa tih vazduhoplova koji su prekršili propise.

Propisi

Dok hidroplan leti, on se u pravnom smislu smatra vazduhoplovom i na njega se odnosi Zakon o vazdušnom saobraćaju, dok u momentu kad sleti na vodenu površinu, hidroplan pravno postaje plovilo i na njega se odnose propisi u vezi sa sigurnošću plovidbe na moru.

Zakon o sigurnosti plovidbe, u članu 21, propisuje da se “brodovi, jahte i hidroavioni ne smiju približavati obali na udaljenost manju od 300 metara”, dok po važećim Pravilima za VFR (vizuelno) letjenje, u Crnoj Gori vazduhoplovi ne smiju letjeti na visini manjoj od 300 metara iznad naseljenog područja ili na visini manjoj od 150 metara iznad nenaseljenih dijelova teritorije, odnosno iznad vodenih površina.

Po Pravilniku o uslovima za vanaerodromsko slijetanje i polijetanje vazduhoplova koji je donijela ACV, propisano je da za vanaerodromsko slijetanje i polijetanje vazduhoplova ne može da se koristi, pored ostaloga, i “površina na moru koja se nalazi na udaljenosti manjoj od 300 metara od obale”, ali je evidentno da je, u slučaju od UPSUL-a prijavljenog incidenta sa slijetanjem hidroplana na more kod Obale Đuraševića, to prekršeno.

Na način letjenja nekoliko ultralakih hidroplana ovih dana u Boki, pogotovo njihovoga nadlijetanja i izvođenja raznih manevera na ekstremno malim visinama iznad naseljenih mjesta, turističkih rizorta ili spomenika kulture kakvo je ostrvo i svetilište Gospe od Škrpjela pred Perastom, stigle su i brojne primjedbe građana i rukovodilaca ovdašnjih vatrogasno-spasilačkih službi koji smatraju da je takvo ponašanje letača nepropisno i da ugrožava i njihovu, ali prevashodno sigurnost drugih ljudi i objekata na kopnu i moru.