Ulcinj: Ni centimetar biciklističkih staza
Autori: Ivana Dašić, Jozo Brisković
Foto: Privatna arhiva
Biciklističke staze predstavljaju osnovu saobraćajne infrastrukture svakog razvijenog grada, jer služe za bezbjedno učestvovanje u saobraćaju svih onih koji žele da vožnju automobilom zamijene biciklom.
U Ulcinju, na žalost još uvijek ne postoje.
Ne postoje riječi kojima je moguće opisati grad Ulcinj i njegove prirodne ljepote, ali i saobraćajni kolaps koji u svakodnevno nastaje, naročito, u užem jezgru grada.
Prema Izvještaju o stanju bezbjednosti u saobraćaju za 2022. godinu, u saobraćaju je život izgubilo 73 lica, od kojih čak 39 starosti do 35 godina.
Ovo je alarmantan podatak za čije rješavanje je neophodan sistematski i multisektorski pristup.
Ukoliko prethodno navedenom, dodamo podatak da biciklisti imaju šest puta veći rizik od smrtnih posljedica prilikom saobraćajnih nezgoda u odnosu na putnike i vozače u motornim vozilima, vidjećemo da su opravdani stavovi koje ćemo iznijeti u nastavku teksta.
Dakle, činjenica je da su, biciklisti fizički, mnogo više izloženi svim rizicima, tokom učestvovanja u saobraćaju.
I pored nošenja zaštitne opreme, nije rijedak slučaj da tokom pada ili sudara zadobiju lakše ili teže tjelesne povrede, u odnosu na, na primjer, vozače automobila, koji u ovim situacijama, najčešće ,,prođu” bez ogrebotine.
Prilikom saobraćajnih nezgoda u kojima učestvuju biciklisti, često se akcenat stavlja na to da nijesu nosili svjetlo-odbojne prsluke, zaštitnu opremu, da ih vozači nijesu vidjeli... te se, u većini slučajeva, isključiva odgovornost prebacuje na bicikliste.
Ne kažemo da pomenute odgovornosti nema, ali hajde da sagledamo i širu sliku. Da li je važnija aktivna ili pasivna bezbjednost vozača.
U ovom slučaju aktivna bezbjednost vozača bi podrazumijevala aktivan rad na tome da do saobraćajne nezgode uopšte dođe. Na koji način?
Planiranjem i izgradnjom biciklističkih staza, bezbjednih saobraćajnica, adekvatnom pravnom regulativnom i dodatnom edukacijom o bezbjednom učestvovanju u saobraćaju.
Kada govorimo o biciklistima i njihovom bezbjednom učestvovanju u saobraćaju, moramo imati u vidu kako aktivnu tako i pasivnu bezbjednost.
U ovom slučaju pasivna bezbjednost bi podrazumijevala primjenu svih uređaja i aktivnosti koje doprinose smanjenju posledica saobraćajnih nezgoda, poput zaštiten opreme, svjetlo-odbojnih prsluka, prednjih i zadnjih svjtela (povećanje stepena uočavanja bicikliste)...
Imajući u vidu konfiguraciju terena, ali i neplansku gradnju, zbog koje je u nekim djelovima grada nemoguće izgraditi trotoar, a ne biciklističku stazu apelujemo na nadležne da, urbanističkim planovima, predvide izgradnju i obilježavanje biciklističkih staza na onim mjestima gdje je to, još uvijek, moguće.
Krajnje je vrijeme da počnemo da razmišljamo o održivom i bezbjednom saobraćaju.
Benefiti izgradnje obilježenih biciklističkih staza mogu biti mnogobrojni.
Počevši od povećanja bezbjednosti učesnika u saobraćaju i rasterećenja saobraćajnica od motornih vozila, smanjenje rizika od nastanka saobraćajnih nezgoda, povećanje turističke ponude, pružanje doprinosa smanjenju zagađenja životne sredine i mnoge druge.
Tekst je nastao u okviru projekta ,,Bezbjedni u saobraćaju” koji Udruženje za bezbjednost saobraćaja Crne Gore sprovodi u partnerstvu sa Udruženjem za podršku djeci i mladima ,,DRUG” a koji je podržan od strane Ministarstva kapitalnih investicija Crne Gore.
Jozo Brisković je ćlan Udruženje za bezbjednost saobraćaja Crne Gore, a Ivana Dašić Udruženja za podršku djeci i mladima ,,DRUG”