Stari grad Bar –neiscrpna riznica priča
Autor: Radomir Petrić
Foto: Feral.bar
Stai grad Bar je neiscrpna riznica priča, mitova i legendi koje tek treba da dobiju svoju turističku valorizaciju, ali, prije priče, na terenu treba da uslijedi djelo, od rasčišćavanja gomila šuta unutar gradskih zidina, do rješavanja statusa , poručeno je sa Okruglog stola “Strorytelling” koji je u sklopu nedavno završenog IPA projekta EMOUNDERGROUNDS organizovala TO Bar.
Poznati barski publicist, zavičajni hroničari, istoričati i novinari predstavili su tom prilikom svoje poglede na mogućnost kreiranja narativne pozadine turističke promocije i iskorišćavanja turističkih potencijala Starog grada Bara.
Nakon dvoiposatne zanimljive diskusije i razmjene iskustava i stavova, zajednički je zaključeno da je prioritet svake valorizacije čišćenje unutrašnjost Starog grada od šuta, vegetacije i otpada, te da se njegovi objekti-i obnovljeni i oni koji još čekaju na obnovu, učine dostupnim mladim naraštajima kroz njihovu 3D vizuelizaciju.
Ukazano je i na ozbiljan nedostatak standardizovanog sadržaja propagandnih tekstova, kao i na potrebu da se u standardizaciji ovog sadržaja angažuju referentne ustanove.
-Takođe, neophodna je i edukacija turističkih vodiča, kako se u praksi ne bi ponavljalo da o istim događajima i objektima turisti slušaju različite priče i tumačenja-rečeno je tom prilikom.
Publicista, hroničar i novinar Željko Milović naglasio je da u promotivnim materijalima takođe treba razlučiti mitove “i ono što je stvarno bilo, a sve zasnovano na istorijskoj građi”.
-Pored ostalog, u barskim katalozima se već ko zna koliko dugo provlači podatak da su se u Brci kupale mletačke kontese, a granica Osmanske imperje bila je na Kufinu, da ne idemo dalje.
Zvanične štampane, adio i vizuelne publikacije koje se tiču turističke valorizacije i kulturno-istorijske baštine Starog grada moraju prvenstveno biti recenzirane od strane referentnih lica, ne smiju se dopustiti improvizacije koje su do sada bile prisutne-rekao je Milović.
On je predstavio i rezultate svog istraživanja nove-stare turističke atrakcije Starog Bara, uskog vijugavog puta Kašćel koji od Kajnaka vodi do vijadukta, a što je i opisao u novom broju časopisa “Maslinada”.
-Nažalost, starobarski akvadukt koji spada u tri najvrjednija i najljepša na prostoru bivše Jugoslavije, danas skoro da je zatvoren za poglede turista zbog gradnje u njegovoj neposrednoj blizini-dodoa je Milović.
Prof. Neđeljko Đurović, publicista i građanski aktivista, sugerisao je da u samom Starom gradu i u njegovoj kontakt zoni treba afirmisati stare zanate. kao i da bi trebalo urediit i očistiti stari Kovački put.
-Treba revitalizovati stare zanate koji bi, primjereni novim uslovima i okolnostima, svakako bili atrakivni za turiste.
Osim revitalizovane kovačnice, u Starom Baru treba predstaviti i naše klesarsko nasljeđe, klesarsku tradiciju po kojoj je Bar nadaleko bio čuven.
Moramo afirmisati činjenicu da je u Srednjem vijeku Bar bio centar klesarstva na ovom dijelu Jadrana, poznati su klesari Rade Borojević, čuveni Rade neimar iz narodne pjesme, kao i Mihoje Brajković-naglasio je Đurović.
On se osvrnuo i na sadašnji izgled Starog grada:
-U ovakvom stanju, Stari grad je za šetača-turistu najopasniji dio Bara. Obavezno treba pojačati ograde na zidinama-naglasio je prof. Đurović.
Publicista mr Ivan Jovović naveo je da treba problematizovati status spomenika mrtve kulture Starog grada Bara, podsjetivši da je u doba SFRJ ovdje obavljeno “najopsežnije arheološko istraživanje na jednom lokaltetu, pod vođstvom čuvenog profesora Đurđa Boškovića”.
-Tada proklamovana Crnogorska Pompeja, odnosno status spomenika mrtve kulture, postao je u međuvremenu balast, pogotovo zbog toga što je jedan dio objekata već obnovljen i stavljen u funkciju.
Jednostavno, oko rekonstrukcije Starog grada treba donijeti adekvatnu strategiju, i na lokalnom i na državnom nivou.
Da počnemo od toga da li nam je želja samo da naplaćujemo ulaznice, ili da imamo i druge sadržaje. To je, dakle, stvar političke volje – nagčasio je Jovović.
On je predložio da se napravi hologramska vizuelizacija ruiniranih kulturno-istorijskih spomenika “do njhove konačne rekonstukcije ili konzervacije”, pogotovo za manastir Ratac i katedralu sv. Đorđa “i to naročito tokom ljeta, zbog turista”.
-Ističem i da se u promociji našeg kulurno-istorijskog blaga nedovoljno koristi naša diplomatska mreža u inostranstvu-poručio je Jovović.
Tehničke aspekte IPA projekta EMOUNDERGROUNDS predstavio je ekspert za tehničku pomoć na projektu Predrag Janković, koji je ukazao da je cilj projekta promocija i valorizacija identifikovanih kulturnih dobara, “a samim tim i da se na održiv način doprinese atraktivnosti i konkurentnosti odabranih turističkih destinacija, koristeći napredne informacione i komunikacione tehnologije (ICT)”.
-Osnovni cilj “EMOUNDERGROUNDS-a” je jačanje atraktivnosti/konkurentnosti uključenih prekograničnih teritorija kako bi se ojačao društveni/ekonomski razvoj i održiv/pametan/inkluzivni rast cijele makro jadransko-jonske regije promocijom novog, transnacionalnog integrisanog kreativno-kulturnog turizma i proizvoda zasnovanog na naprednim emocionalnim tehnologijama i inovativnim marketinškim alatima.
Realizovan je od januara 2020, do 31. decembra ptošle godine u okviru Interreg V-B Jadransko-jonskog transnacionalnog programa 2014-2020 (ADRION).
Projekat je realizovala mreža od deset projektnih i pet povezanih partnera iz Italije, Grčke, Hrvatske, Slovenije, Albanije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine.
Uloga TO Bar je bila da koordinira sve aktivnosti koje se tiču promocije projekta i rezultata projekta, a pridruženi partner iz Crne Gore na projektu je bio i JP Kulturni centar Bar-kazao je Janković na ovom okruglom stolu čiji je moderator bio Radomir Petrić.
