Bar: Otvoren trodnevni panel o problemima Roma i Egipćana
Autor: Radomir Petrić
Foto: Feral.bar
Predrasude o Romima i Egipćanima (RE), stepen njihove ukorijenjenosti u zajednici i opasnost koju nose sa sobom zbog stvaranja stereotipa o ovoj populaciji koja spada u najranjivije u cnogorskom društvu, bile su glavne teme prvog dana trodnevnog panela koji je u Baru organizovan u sklopu kampanje „Moj život“ o ranim/ prinudnim/ ugovorenim brakovima, nasilju u porodicama i prosjačenju na ulicama RE zajednice u Crnoj Gori.
U interakciji sa panelistima-moderatorima, Fanom Delijom iz Centra za romske inicijative i Slavkom Milićem iz Centra za bezbjedonosna, sociološka i kriminološka istraživanja “Defendologija“, predstavnici Centra za socijalni rad, CB Bar, Crvenog krsta, Biroa rada Bar, Doma zdravlja, osnovnih škola u kojima uče Romi i Egipćani, te same RE zajednice, iznosili su svoje stavove i iskustva u vezi sa predrasudama.
-Predrasude su oko obrazovanja, možda je to dio tradicije u ovoj populaciji da ne idu u školu-
Predrasuda je i da su Romi isključeni sa tržišta rada jer ne žele da rade, već samo da prose i da pjevaju i igraju, eventualno da prikupljaju sekundarne sirovine, i ne obraćaju se institucijama da nađu regularni posao.
Romsko dijete je u vršnjačkoj grupi po definiciji dežurni krivac ako se nešto loše desi-bili su neki od primjera koji su iznijeti u dijalogu.
Delija je na to kazala da ona kao magistar takođe nema.posao, već je angažovana u NVO.
Iz Doma zdravlja su prenijeli svoja iskustva da čuju komentare da pripadnici ove populacije “traže previše pomoći”.
-Mi sarađujemo sa HELP-om i obezbjeđujemo im zdravstvenu opremu, a zbog toga smo mogli čuti “Što to radite, ionako će oni to prodati”.
Sekretarka opštinskog Sekretarijata za kulturu, mlade i sport Irina Dabović kazala je da u ovomopštinskomorganu ima referat o ljudskim i manjinskim pravima, te da se do kraja godine sprovodi Akcioni plan za socijalnu inkluziju RE populacije.
-Imali smo želju da pokušamo da osnažimo žensku RE populaciju u Baru organizvanjem kurseva ručnog rada, ali, nije bilo zainteresovanih polaznica.
Smatram da je u ovoj populaciji veoma izražen patrijarhat-istakla je Dabović.
Urednica Radio-Bara Ivanka Leković navela je da je ova populacija nažalost najviše zastupljena u “crnoj hronici” zbog slučajeva porodičnog nasilja, prosjačenjai ugovorenih brakova.
Dragan marković, direktor OŠ “Kekec” u Sutomoru u kojoj nastavu pohađa 24 đaka iz RE populacije, istakao je da postoji predrasuda da su ta djeca zdrava “jer idu ulicama goli i bosi”, a životni vijek ove populacije nažalost nije dug.
Mr Naser Kraja, samostalni savjetnik za manjinska prava i slobode u Opštini Bar,kazao je da je ovaj Panel dio kampanje ’Moj život’ koju sprovode Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava i Delegacija EU u Crnoj Gori, a realizuje ih PRA public relations agencija.
-Jedan od ciljeva kampanje je i promocija vrijednosti kulture Roma i Egipćana, radi njihove bolje integracije u crnogorsko društvo.
Opština Bar čini sve što je u njenoj moći u pravcu socijalne inkluzije ove zajednice, kao i svih ugroženih kategorija društva u skladu sa nacionalnom strategijom i Lokalnim akcionim planom.
U početnoj fazi smo se više posvetili izgradnji povjerenja i mapiranju njihovih problema i zahtjeva po principu “Sa Romima za Rome”.
Ta interakcija je pomogla da uočimo institucionalne probleme i nedostatke, tako da smo uspjeli da ojačamo organizacione kapacitete na lokalnom nivou.
Važno je da se ova pitanja rješavaju na nacionalnom nivou, u saradnji sa Ministarstvom za ljudska i manjinska prava-naglasio je Kraja.
U sali SO Bar potom je emitovan i film koji je prikazao temu iz više uglova, uključujući i uspješne primjere onih Romai Egipćana koji su došli do posla i boljeg života “I sagradili kuće od čvrstog materijala”.
Panel se nastavlja sjutra u Domu kulture .