Slučaj Paraglajder: Ruski državljanin nije smio da leti sa putnikom
Izvor: Pobjeda
Autor: Igor Perić
Foto: Privatna arhiva
Ruski državljanin Aleksej Muratov, pilot paraglajdera koji se sa putnikom srušio u četvrtak na Vrsuti kod Bara, nije imao crnogorsko odobrenje za izvođenje vanaerodromskog polijetanja i slijetanja, a njegova dozvola izdata u Rusiji ne pokriva ovlašćenje za takozvane tandem operacije, već isključivo za letove bez putnika, potvrđeno je Pobjedi juče zvanično u Agenciji za civilno vazduhoplovstvo.
Muratov je zajedno sa njemačkim državljaninom Štefanom Hajmanom uzletio sa Vrsute u četvrtak nešto prije 18 sati, ubrzo nestao iz vidokruga, a spasioci su njega i putnika na nepristupačnom terenu i po teškom nevremenu pronašli 30 sati kasnije, nedaleko od planinskog vrha sa mjesta sa kojeg su se otisnuli.
Rus je zadržan u barskoj bolnici sa prelomom noge, dok je njemački državljanin prebačen na liječenje u Klinički centar Crne Gore u Podgorici.
Uporedo, kako je Pobjedi potvrdio rukovodilac Osnovnog državnog tužilaštva u Baru Radovan Đurišić, oni zvanično prikupljaju podatke od Agencije, policije i drugih službi i svjedoka, kako bi utvrdili da li je Muratov prekršio pravila o bezbjednosti letjenja i, shodno tome, ima li njegove krivične odgovornosti za nezgodu koja je uslijedila.
Nepotpuna dokumenta
Iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo je Pobjedi saopšteno da je, na osnovu dostavljene dokumentacije i uvida u registre koje vode, utvrđeno da Muratov posjeduje dozvole pilota paraglajdera „Paraglajding Pilot Proficiency Identification“ sa upisanim ovlašćenjima „Winch pilot“, „Paramotor pilot“, „Tandem pilot“ i „Instructor“.
– Dozvola nije izdata sa naše strane, već od nadležnih vlasti Rusije i mogla je biti korišćena za solo letjenje, tj. za letove bez putnika.
Pilot nema naše odobrenje za izvođenje vanaerodromskog polijetanja i slijetanja – rečeno je Pobjedi iz Agencije.
Naglašavaju da pilot, bez obzira što je nosilac ovlašćenja „tandem pilot“, nije mogao izvoditi tandem operacije, „jer ne postoje dokazi o procjeni sposobnosti za obavljanje letova sa putnikom“.
– Objašnjenja radi, članom 7 Pravilnika o uslovima za upotrebu paraglajdera, dozvolama i organizacijama za osposobljavanje pilota paraglajdera (Sl. l. CG br. 83/2018 i 35/2019) propisano je da: „tandem pilot može da izvodi letove sa putnikom samo ako je uspješno položio procjenu sposobnosti za obavljanje letova sa putnikom, koju sprovodi procjenjivač autorizovan od Agencije za sprovođenje procjene sposobnosti za obavljanje letova sa putnikom“ – navode iz Agencije za civilno vazduhoplovstvo.
Ko može da leti
Kako nam je pojašnjeno iz Agencije, u vazdušnom prostoru Crne Gore paraglajderom može da upravlja lice koje posjeduje važeću dozvolu pilota paraglajdera izdatu od Agencije za civilno vazduhoplovstvo ili važeću dozvolu pilota paraglajdera stečenu u državi članici Evropske unije, u skladu sa ovlašćenjima upisanim u dozvoli pilota paraglajdera.
Uporedo, kako navode, paraglajderom može da upravlja osoba koja ima važeću IPPI ili APPI međunarodnu identifikaciju pilota paraglajdera, a u skladu sa ovlašćenjima upisanim u dozvoli, odnosno uz identifikaciju.
S obzirom na to da je u javnosti bilo dilema da li se uopšte može paraglajderom polijetati sa lokacije na Vrsuti, Agencija objašnjava da oni nijesu registrovali niti odobrili poletište Vrsuta, „ali to ne znači da sa te površine nije dozvoljeno uzlijetanje paraglajderom sve dok se poštuju odredbe Zakona o vazdušnom saobraćaju i propisa donesenih po osnovu ovog akta“.
– Prije svega, to je odobrenje koje se daje pilotu ili operatoru vazduhoplova, koje je opšteg karaktera i kojim se ne precizira lokacija sa koje se izvodi ova vrsta operacija – navode iz Agencije.
Kako dodaju, Agencija za civilno vazduhoplovstvo nije odobrila ni registrovala bilo koju posebnu lokaciju kao poletište za paraglajding u Crnoj Gori, pa se obavljanje operacija vanaerodromskog polijetanja i slijetanja treba odvijati na način kako je to propisano odredbama Pravilnika o uslovima i načinu za vanaerodromsko slijetanje i polijetanje vazduhoplova.
– U njemu, između ostalog, stoji da vanaerodromsko slijetanje i polijetanje vazduhoplova može da se izvodi samo u vizuelnim meteorološkim uslovima, danju i prema pravilima za vizuelno letjenje (VFR).
Vanaerodromsko slijetanje i polijetanje vazduhoplova ne može da se izvodi unutar naseljenog mjesta i na udaljenosti manjoj od 150 metara od naseljenog mjesta.
Prilikom izvođenja vanaerodromskog slijetanja i polijetanja vazduhoplova, najmanje rastojanje između vazduhoplova i lica i objekata na zemlji ili vodenim površinama mora da iznosi najmanje 150 metara.
Vođa vazduhoplova je dužan da let izvodi na način koji obezbjeđuje sigurno izvršenje prinudnog slijetanja na adekvatnu površinu bez ugrožavanja sigurnosti vazduhoplova, lica i objekata – kažu iz Agencije.
Uslovi i propozicije
Napominju da je, pored ovih, jedan od osnovnih uslova i obaveza podnošenja plana leta nadležnoj kontroli za letjenje ukoliko se let odvija u kontrolisanom vazdušnom prostoru.
U konkretnom slučaju, Vrsuta nije podlijegala toj obavezi.
– Da zaključimo, pilot ili operator vazduhoplova treba da dobije, sa naše strane, odobrenje za izvođenje operacija vanaerodromskog polijetanja i slijetanja i nakon toga može izvoditi ove operacije poštujući propisana ograničenja.
Agencija u svakom slučaju ne odobrava pojedinačne letove paraglajderom – zaključuju iz tog organa.
Podsjećaju da su Pravilnikom o uslovima za upotrebu paraglajdera, dozvolama i organizacijama za osposobljavanje pilota paraglajdera (Sl. l. CG br. 83/18 i 35/2019) propisani uslovi za upotrebu paraglajdera.
Ovim pravilnikom su, između ostalog, propisani i uslovi za sticanje dozvole i ovlašćenja, potrebna dokumentacija prilikom izvođenja leta, kao i oprema koja se mora koristiti.
