Herceg Novi: Porodici Mađar djelimično vraćaju otetu imovinu
Izvor: Dan
Autor, foto: Ksenija Matović
Nakon 64 godine mučne borbe, tokom kojih je prolazeći brojne instance porodica Mađar iz Herceg Novog pokušavala da vrati hotel "Plaža - Zelenika" sa pripadajućim zemljištem, koji su joj je nepravedno oduzeti 1948.godine, te nakon odluke Vrhovnog suda Crne Gore, koji 2018. hotel predaje u ruke Opštini Centar Sarajevo, činilo se da nade više nema...
Međutim, Regionalna komisija za povraćaj imovine iz Bara nedavno je dozvolila da se hotel "Plaža" u Zeleniki djelimično vrati porodici Mađar.
Presuda još nije pravosnažna, ali advokat Dragan Lepetić, punomoćnik Ćabe Mađara, inače i počasnog konzula Mađarske u Crnoj Gori, vjeruje da je ovo ipak iskorak.
- Dozvoljen je povraćaj imovine, ali djelimično, dakle ne odnosi se na čitavu parcelu i nije za neke pokretne stvari. Moramo sačekati pravosnažnost presude.
Na nivou teorijske ravni, postupak je počeo 2004. godine, po zakonu oduzetih imovinskih prava i obeštećenju.
Dok je postupak vodila tadašnja prvostepena opštinska komisija za restituciju i obeštećenje, dvaput je presuđivala, dozvoljavala povraćaj imovine, a Ministarstvo finansija je svaki put ukidalo tu odluku.
Do formiranja nove Regionalne komisije u Baru došlo je 2007. kada je ona preuzela sve predmete o restituciji i obeštećenju. Prošle su godine, a sve što je radio prvostepeni organ je ukinuto.
Ukinuto je i po presudama Upravnog suda i po rješenju Ministarstva finansija i došlo je do promjene drugostepene nadležnosti. Sistem je promijenjen zbog promjene Vlade i tu nije bilo kontinuiteta.
Paralelno sa postupkom restitucije, išla je tužba Opštine Centar Sarajevo protiv države Crne Gore, tzv. inidikaciona tužba.
Taj spor je Opština Centar izgubila u svim stepenima, međutim, Vrhovni sud je preinačio presudu u korist Opštine Centar Sarajevo-podsjeća Lepetić.
Konstatuje da je u Crnoj Gori, baš kao i u svim državama bivše Jugoslavije, restitucija uglavnom imala politički karakter, pa su se obično uoči izbora donosili zakoni o restituciji, ali da su rezultati bili skromni, uglavnom neriješeni
Pojašnjava da je porodica Ćabe Mađara imala svojstvo umješača na strani države Crne Gore.
-Radi se o imovini koja je nacionalizovana poslije Drugog svjetskog rata, jer je taj hotel bio proglašen za dobro opšteg nacionalnog interesa pored ostalih nekretnina u Crnoj Gori.
Opština Herceg Novi i tadašnji narodni odbor 1960. godine prenijeli su ta prava na Opštinu Centar Sarajevo. Taj ugovor je bio dosta manjkav.
Na kraju, Vrhovni sud je preinačio presudu u korist Opštine Centar Sarajevo. Potom je došlo do odbijanje uknjižbe kroz upravne sporove i žalbe, pa je prošlo još četiri - pet godina zato što je presuda Vrhovnog suda glasila na predaju.
Ja sam u tom sporu uspio, odbijena je uknjižba Opštine Centar Sarajevo. Ćaba nije jedini bivši vlasnik, tu su njegova sestra i brat, koje zastupa moj kolega Relja Knežević, advokat iz Podgorice- napominje Lepetić.
Ugovor o korišćenju
Lepetić je istakao da Opština Centar Sarajevo nije imala pravo da potražuje ni imovinu, ni novac jer je sa Opštinom Herceg Novi imala samo ugovor o korišćenju.
-Naprosto, državna imovina se nije mogla tada prenijeti, zato je i država Crna Gora uknjižena kao vlasnik-kazao je nedavno Ćaba Mađar, navodeći da je poslednja instanca sud u Strazburu.
Zoltan Mađar čeka pravdu iz Strazbura
Zoltan Mađar, Ćabin brat, koji je našoj redakciji poslao obimnu dokumentaciju, kazao je da uputio tužbu Evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu.
-Preostaje još čl. 6 evropske Konvencije ljudskog prava na fer postupak, u razumnom roku, pravično i nepristrasno, i svrhom zaštite ljudskog prava na imovinu, po čl. 1 Dodatnog protokola 1 uz Konvenciju.
Iste ove formulacije sadrži i Ustav Crne Gore, a ljudsko pravo na imovinu ide ispred svih drugih takvih kombinacija, pogotovo ako je to imanje oteto.
Prethodnica ove države je oduzela familijarnu egzistenciju bez naknade, da bi zatim trgovala tim imanjem, a ova nova država sad postupa po drugi put jednako štetočinski. Ili samo za neku svoju korist-kazao je Zoltan Mađar, komentarišući presudu Vrhovnog suda..
- Tagovi:
- Herceg Novi
- Zelenika
- Hotel
- Restitucija
