Koralima Boke posvećena velika pažnja
Izvor: Radio Kotor
U posljednjih 10 do 15 godina koraligenim zajednicama u Boki, posebno onim na lokalitetima Sopot i Dražin vrt, kroz nekoliko projekata je posvećena značajna pažnja, ocijenila je dr Slavica Petović, viša naučna saradnica u Institutu za biologiju mora (IBM).
Petović je naznačila da je zaliv i danas pod velikim pritiskom antropogenog faktora sa kopna, prije svega zbog gradnje, kanalizacionih voda prisutnih i dalje u značajnoj količini, pomorskog saobraćaja, otpada na morskom dnu i fenomena povećane sedimentacije.
Ona je nedavno učestvovala na prvoj teritorijalnoj laboratoriji u organizaciji IBM-a “Aktuelni scenario za upravljanje zaštićenim morskim područjima”, gdje je predstavila biološke vrijednosti zbog kojih su stručnjaci ove naučne institucije za pilot područje TUNE UP projekta u Crnoj Gori izabrali Kotorsko-risanski zaliv.
Mišljenja je i da bi pomenuti projekat trebalo da bude “odskočna daska” za upravljanje marinskim zaštićenim područjima koja uskoro treba da zažive u Crnoj Gori.
Za Radio Kotor Petović je rekla da se Bokokotrski zaliv, zahvaljujući svojim prirodnim i kulturnim vrijednostima, nalazi na UNESCO listi zaštićenih lokacija, kao i da akvatorijum čini jedinstven ekosistem u kojem su specifični ekološki uslovi tokom vjekova doveli do razvoja veoma raznovrsnog živog svijeta.
-Tako danas na nekoliko lokacija u zalivu imamo bujno razvijene koraligene zajednice, koje su od strane Evropske unije prepoznata kao prioritetna. Ovaj tip staništa je zaštićen prema konvencijama koje tretiraju staništa u Mediteranu i uopšte Evropi.
Za ovakva staništa karakteristično je da se razvijaju na većim dubinama gdje je smanjena količina svjetlosti i niža temperatura, dok se ona na području Boke razvijaju već na 12-15 m dubine, što predstavlja unikum na Mediteranu.
Među tzv. scijafilnim organizmima dominiraju brojne zaštićene vrste korala i sunđera, ali su prisutni i drugi organizmi koji su rijetki van ovakvih staništa. Među najznačajnijim i najbrojnijim vrstama su Savalia savaglia, Polycyathus muellerae, Leptogorgia sarmentosa, kao i više vrsta morskih sunđera iz roda Axinella-kazala je Petović.
Međutim , kako navodi, nije samo koraligeno stanište presudno za značaj zaštite ovog područja, “jer je Kotorsko-risanski zaliv, zbog svoje usklađenosti i prirodnih i graditeljskih karakteristika još 1979. prepoznat od strane UNESCO i stavljen na Listu prirodne i kulturne baštine”.
-U posljednje vrijeme ovo područje je pod velikim antropogenim pritiskom sa kopna. Prije svega od graditeljstva, kao i zbog priliva atmosferskih i kanalizacionih voda, koje i dalje u velikoj količini pristižu u more.
Tu je i pomorski saobraćaj, kruzeri i ostala plovila koja stvaraju buku, a koja razdražujuće utiče naročito na više organizme, ribe, sisare , kornjače…
Tu je i fenomen povećane sedimentacije koja dovodi do velike zamućenosti vode i smanjenja količine svjetlosti koja dopire do morskog dna za koje su pričvršćene alge i više biljke (bentoski organizmi).
Kao što je poznato, njima je neophodna svjetlost zbog procesa fotosinteze i normalnog funkcionisanja. Povećana sedimentacija dovodi do zatrpavanja ostalih sesilnih organizama, odnosno do ugrožavanja njihovog normalnog funkcionisanja-kazala je dr Petović.
Znatan pritisak na morski ekosistem pričinjava i velika količina otpada na morskom dnu.
-Na izuzetno značajnim staništima uočili smo flaše, gume od automobila, čak i veoma krupne stvari kao što su automobilske školjke, kuhinjski uređaji … Upravo zbog svojih prirodnih karakteistika i bioloških vrijednosti, ovo područje je izuzetno vrijedno i zaslužuje visok stepen zaštite.
Jedan korak u tom pravcu je napravljen i to su dva pomenuta područja gdje su koraligena staništa (Sopot i Dražin vrt) pod određenim nivoom zaštite-kazala je dr Petović.
Zaključila je da bi TUNE UP projekat trebalo da bude “odskočna daska” za upravljanje marinskim zaštićenim područjima koja uskoro treba da zažive u Crnoj Gori.
INTERREG MED TUNE UP je više-modularni projekat koji se bavi potrebom za strateškim i partnerskim pristupom upravljanju zaštićenim mediteranskim područjima (MPA) i zaštitom biodiverziteta, ispitivanjem i kapitalizacijom alata za upravljanje više dionika/više nivoa koji se temelji na iskustvu ugovora o rijekama/močvarnim područjima, koje je testirao INTERREG MED Wetnet.
Projekat realizuje 12 partnera iz sedam zemalja Mediterana- Grčke, Španije, Francuske, Italije, Slovenije, Albanije i Crne Gore, a kofinansira Evropski fond za regionalni razvoj.
*Fotografije: IBM Kotor
- Tagovi:
- Kotor
- Institut za biologiju mora
