.png)
.jpg)
Štoj: Gusta šuma krije tajnu jezera
Izvor: Vijesti
Autor: Samir Adrović
Foto: Naslovna satelitski snimak Štoja/Skrinšot/Google Maps
Velika plaža sa Bojanom i Adom nesumnjivo je jedno od najprivlačnijih mjesta na Jadranu koje posebno ljeti posjete brojni turisti, ali samo nekoliko stotina metara dalje, u njenom zaleđu, u oblast prekrivenoj gustim rastinjem i šumom rijetko čija noga je kročila skoro pola vijeka.
Tu se, povezano kanalom sa Bojanom, gotovo nepristupačno, krije malo jezero, veličine oko dva hektara, za koje malo ko zna i koje bi kvalitetnom i stručnom valorizacijom moglo postati biser i blistavi novitet u turističkoj i kulturnoj ponudi Ulcinja.
To, pored ostalog, stoji u ambicioznom Programskom zadatku za valorizaciju lokaliteta Špatula u Štoju, koji je izradio vodeći ulcinjski ekolog Dželal Hodžić.
-Područje Mjesne zajednice Štoj u Opštini Ulcinj, prepoznatljivo po najvrijednijim prirodnim, turističkim i biodiverzitetskim potencijalima, poslednjih decenija izloženo je agresivnoj devastaciji i degradaciji.
Nelegalna gradnja, uzurpacija opštinske i državne imovine, bezbroj divljih deponija raznih vrsta otpada, uništavanje pješčanih dina i ekosistema, sumorna je slika lokaliteta koji pretenduje da bude osnov razvoja Ulcinja-stoji u Programskom zadatku, koji je Hodžić prošlog mjeseca proslijedio na sve relevantne opštinske adrese, ali još čeka odgovore.
Riblje carstvo
U jugoistočnom dijelu Špatule, u zaleđu Velike plaže, povezano kanalom sa Bojanom, nalazi se jezero do koga je vrlo teško doći, budući da je decenijama zapušteno i usljed toga obraslo gustim rastinjem i šumom.
Hodžić kaže da je to klasičan primjer nemara i neodgovornosti svih struktura vlasti, jer je jezero prije pola vijeka bilo prepuno raznih vrsta riba, a posebno jegulje, koja se lovila i izvozila za Italiju.
U dokumentu piše da na lokalitetu Špatule postoje mjesta gdje 50 godina nije kročila ljudska noga.
-Špatula se nalazi na istočnoj strani Štoja, veličine 100-150 hektara koja je sa južne strane ograničena obalom desnog rukavca Bojane, a sa zapadne, sjeverne i istočne magistralnim putem od Ulcinja do mosta na Bojani.
U jugoistočnom dijelu Špatule, nalazi se jezero površine dva hektara iz kojeg je prije 50- ak godina, pomoću vrša, lovljena jegulja koja je, uz onu iz Šaskog jezera, izvožena za Italiju.
Posao izlova obavljali su ribari u okviru OOUR-a Agropogon Ulcinj koji je bio dio HTP Montenegroturist-piše Hodžić i dodaje da je jezero Špatula kanalom širine četiri metra povezano sa Bojanom.
Ekolog Dželal Hodžić kraj kanala koji povezuje Bojanu i Jezero, foto: Samir Adrović
On u dokumentu navodi da su više puta prilikom obilaska samo jednog dijela kanala, jer je preostali dio “nepristupačan zbog bujne vegetacije, vidjeli razne vrste ribe - cipola, krapa i jegulje, raznih veličina i u velikim količinama”.
-Ta pojava kao i velika potražnja, prvenstveno za jeguljom, kao delikatesa u elitnim restoranima, nameće potrebu razvoja ove djelatnosti - uzgoj i izlov ribe.
Ali, da bi se došlo do jezera, trebalo bi očistiti i isjeći dio šume - drveća, širine 3-4 metra-stoji u dokumentu.
Nakon toga, navodi se dalje, uvidom na licu mjesta i eventulnim snimkom dronom, bili bi determinisani naredni koraci.
Da je skoro nemoguće doći do jezera, “Vijestima” su potvrdili i lovci Štoja.
Jedan od njih kazao je da je jezero na pojedinim dijelovima izuzetno duboko, a da je dno prekriveno blatom iz koga je teško izaći.
Park mladenaca i diplomata
Na očišćenom prostoru oko kanala i jezera, smatra Hodžić, trebalo bi hitno obezbijediti uredno snabdijevanje strujom i vodom i postaviti prirodnu ili vještačku ogradu.
-Naše mišljenje je da se na očišćenom prostoru formira botanička bašta, odnosno park mladenaca i park diplomata, umjetnika, sportista...
Svako od njih imao bi priliku da zasadi drvo mira - sadnicu raznih atraktivnih biljaka, a upisivali bi se u posebnu knjigu gdje bi pored njihovog imena stajao i broj parcele i vrsta sadnice.
Razmotrila bi se mogućnost i izgradnje fontane sa vodoskokom ili manja jezerca površine jedne kuće i oplemenjivanje istih pitomim patkama, guskama i labudovima i drugim vrstama koje bi preporučili stručnjaci - ornitolozi, prostorni planeri, pejzažisti i arhitekte, što bi se dalje definisalo novim projektom-stoji u dokumentu Hodžića.
Ističe se da neophodnost očuvanja i korišćenja prostora Ulcinja uz sprečavanje daljih negativnih uticaja, implementacija koncepta održivog razvoja, podrazumijeva pored ostalog i civilizovan odnos prema prirodi, uz buđenje ekološke svijesti građana i turista, veći nivo obrazovanja, kulture i iznad svega, ljubav prema svom gradu.
-Realna ostvariva inicijativa i kampanja koja bi mobilisala sve strukture lokalne vlasti, biznis sektora, NVO, obrazovnih institucija i turističke privrede, stvara prepostavku za davno proklamovanu ideju - ekološka opština Ulcinj u ekološkoj državi Crnoj Gori, donošenjem jasno definisanih nadležnosti nad prostorom Špatule.
Za to postoje pozitivni primjeri iz bliže ili dalje prošlosti sa ovih prostora kada su pomorci prilikom povratka u zemlju donosili sadnice egzortičnih biljaka ili egzotične ptice, kao i neophodna ekološka preporuka da mladenci prilikom stupanja u brak zasade dvije sadnice mediteranskog bilja.
Isto bi se odnosilo i na diplomate i političare višeg ranga prilikom posjete, odnosno boravka u Ulcinju-smatra Hodžić.
U dokumentu se konstatuje da su aktivnosti vezane za razmatranje te inicijative i donošenje odluke i izrada detaljnog plana valorizacije lokaliteta Špatula, u nadležnosti državnih institucija na centralnom i lokalnom nivou i Morskog dobra u čijoj je ingerenciji cijela obala Crne Gore.
-Mišljenja smo da bi Opština Ulcinj trebalo da procijeni potrebu i realnost ove ideje i upozna javnost Ulcinja kako bi se zauzeo konačan stav.
Razumije se da ovaj plan može biti korigovan, prihvaćen ili odbačen, ali i da o svemu tome mora biti obaviještena javnost Ulcinja-.
- Tagovi:
- Ulcinj
- Štoj
- Velika plaža
- Ada
- Bojana
- Jezero
- Dželal Hodžić
