Manastir Kom: Nekadašnje središte Zetske mitropolije i mauzolej dinastije Crnojević (VIDEO)
Izvor, foto: Matica crnogorska
Predavanjem na temu „Manastir Kom – Mauzolej dinastije Crnojević“ istoričar Petar Lekić iz Bara u prostorijama Matice crnogorske vratio je fokus na ovaj kulturni i istorijski lokalitet, saopštili su iz Matice crnogorske.
Lekić se najprije osvrnuo na istorijat dinastije Crnojević od 14. vijeka pa dalje, i istakao da je pored Lješa Crnojevića, strica Stefana Crnojevića, na ovom lokalitetu sahranjena Mara Crnojević, supruga Stefana Crnojevića, a majka Ivana Crnojevića, navode iz Matice crnogorske.
-Često se u literaturi kaže da je tu sahranjen i Đurađ Crnojević, Stefanov otac, jer prosto ne bismo mogli zamisliti jednu feudalnu porodicu a da jedan od njenih protagonista nije sahranjen u jednom mauzolejnom prostoru kao što je manastir na Komu-rekao je Lekić.
O samoj komskoj crkvi koja je u jednom periodu bila središte Zetske mitropolije, kako se navodi u saopštenju Matice, pisano je već 1881. u zvaničnom državnom glasilu knjaževine Crne Gore, Glasu Crnogorca.
Ključno je, smatra Lekić, to što se u Osnivačkoj povelji Cetinjskog manastira pominje komska crkva, tačnije da njeni prihodi pripadaju Cetinjskom manastiru.
-Na Cetinju 1884. i 1885. godine izlazi jedan spis u četiri nastavka u listu Crnogorka koji objašnjava istorijat Crnojevića na ovom prostoru, a on se naziva „Granice crnogorske državne i crkvene koje utvrdi gospodar crnogorski Ivan Crnojević i druge granice po ‘Krusovulju’ cetinjskome“.
Naime, u prvom broju 1885. nailazimo na dopunu i od tada do nedavno niko nije, koliko sam ja upoznat s istorijatom istraživanja, obratio pažnju na dopunu same Cetinjske hrisovulje gdje su dati posjedi komske crkve.
Te posjede daje Marko Dragović, a prepis teksta je dao i profesor Šekularac u knjizi „Crnogorski anali ili Cetinjski ljetopis“ iz 1996. -rekao je Lekić.
Osim istorijata Crnojevića, Lekić je dao i sažet istorijat manastira Kom.
-Što se tiče samih posjeda manastira Kom, prema Dukađinskom defteru koji je objavljen u Državnom arhivu od autora Aladina Husića, oni su imali 1570. god Olač, Karuč i jedan lokalitet koji autor ne može sam da prepozna, a koji se zove Kondžo ili Gondžo.
Interesantno je da su dvije godine ranije ti posjedi pokušani da budu zaštićeni od mitropolita Pahomija jer navodno je 1568. godine mitropolit Pahomije išao za Carigrad i o tome postoji zapis Marka Dragovića i Branislava Đurđeva.
Postoji i jedna staroslovenska isprava s lokalitetima oko manastira Kom koja se čuva u JAZU.
1674. ovi lokaliteti ne spadaju u sam posjed manastira, a Cetinjski manastir postao je glavni crnogorski manastir i sjedište crnogorske pravoslavne crkve”, rekao je Lekić i dodao da je 1831. godine Njegoš rukopoložen u tom manastiru za arhimandrita.
- Tagovi:
- Matica crnogorska
- Petar Lekić
- Manastir
