Bar: Predstavljena “Priča o Špancu”
Izvor, foto: Bar info
Autorka: Maja Tomović
Izložba “Život, revolucija, diplomatija…” povodom 110 godina od rođenja Vladimira Popovića Španca, otvorena je večeras u Umjetničkoj galeriji “Velimir A. Leković”.
Otvaranju, koje je pratila i TV reportaža “Priča o Špancu”, prisustvovali su brojni predstavnici kulturnog i javnog života i građani Bara.
Pored autentičnog radnog kabineta, pred publikom su se našla dokumenta i fotografije sa diplomatskim i državničkim sadržajem, kao i lični predmeti revolucionara i diplomate jednog značajnog doba naše istorije, koji je potekao sa ovih prostora.
Legat Vladimir Popović Španac se čuva u Zavičajnom muzeju Bar od 1977. godine i čine ga: radni kabinet, odlikovanja, lični predmeti, knjige, isječci iz novina, diplome, pozivnice, fotografije, lovački pribor i trofeji, diplomatski pokloni zemalja u kojima je službovao, veliki broj Ukaza, Plaketa i Rješenja o dodjeli domaćih i stranih odlikovanja i povelja.
Jedan dio ovih predmeta je izložen u stalnoj postavci Zavičajnog muzeja koja je smještena u Spomen prostoru Doma revolucije, a drugi dio se čuva u muzejskim depoima.
Veliki doprinos u očuvanju sjećanja na Vladimira Popovića dao je ugledna kulturna i politička ličnost, Marko Špadijer koji je u izdanju Matice Crnogorske i Nacionalne zajednice Crnogoraca Hrvatske, 2012. godine, objavio knjigu „Vladimir Popović Španac – biografska priča i sjećanja savremenika“.
-Vladimir Popović Španac je svojim djelom uzdigao ponos svog zavičaja u XX vijeku do granica istorijskog poštovanja-naglasio je u uvodnom izlaganju Marko Špadijer.
-Bar je znao da istakne dosljedne i hrabre borce za slobodu, pravdu, samopoštovanje i uvažavanje drugih, za svoju zemlju i narod, te je prije gotovo pola vijeka Dom kulture nazvao imenom Vladimira Popovića, a Zavičajni muzej obogatio artifaktima koji svjedoče o životnom putu ovog ponosnog Crnogorca, jugoslovenskog revolucionara, španskog borca, partizanskog generala, narodnog heroja i uglednog diplomate, čime je udaren trajni kamen kulture sjećanja.
Ime Vladimira Popovića postalo je sinonim za borce iz ovog kraja koji su vratili dostojanstvo Crnoj Gori-kazao je Špadijer dodajući da se Popović ponosio svojim porijeklom i da su Crna Gora, Bar i Crmnica bile i ostale njegove stalne ljubavi.
-Ovdje je dolazio da dopuni baterije nostalgije i vraćao se na državne poslove koji su ga, pri kraju života, sve više ispunjavale strepnjom za budućnost države koju je stvarao i ideja za koje se borio-navodi Špadijer, zaključujući da je Vladimir Popović jedan iz plejade boraca barskog kraja koji su zaslužili da ih pamte pokoljenja i da na njihovim primjerima njeguju crnogorski patriotizam.
Direktorka JU Kulturni centar, mr Aleksandra Grabež se, otvarajući izložbu, osvrnula na biografiju slavnog revolucionara, podsjetivši da je Vladimir Popović rođen na današnji dan u Brčelima, 1914. godine.
-Napredne socijalističke ideje počeo je propagirati još u gimnazijskim danima, a već 1930. godine postao je član SKOJ-a.
Bio je jedan od organizatora i rukovodilaca naprednog pokreta na Univerzitetu u Beogradu. Zbog političkog rada policija ga je proganjala i nekoliko puta hapsila.
Član KPJ je postao 1932. godine. Bio je španski borac, antifašista, borac za slobodu svoje zemlje, diplomata, ministar, poslanik…
Bio učesnik značajnog perioda u razvoju i afirmaciji jugoslovenske države. Ratne, i ne samo ratne zasluge, su ga protežirale u plejadu odabranih ličnosti njene istorije.
Pored toga što je je bio blizak saradnik predsjednika SFRJ Josipa Broza Tita, uspješan političar i diplomata, Vladimir je bio harizmatičan čovjek, odan bližnjima, svojoj zemlji i svojim idealima-navela je Grabež.
Danas jedna važna institucija kulture u Baru, s ponosom nosi ime Vladimira Popovića Španca.
Zdanje je otvoreno 1973. godine, a u parku ispred zgrade postavljena je i njegova spomen bista, rad vajara Đoka Crnčevića, poznatog umjetnika iz Vladimirovog rodnog kraja.
-Postavka evocira uspomenu na velikana koji je potekao sa naših prostora u želji da osjetimo samo dio odgovornosti koju je Vladimir dijelio sa svojim narodom u kompleksnom poslijeratnom periodu boraveći na najistaknutijim društvenim i diplomatskim pozicijama-kazala je Grabež, pozivajući prisutne “na putovanje kroz vrijeme kojem je pripadao Vladimir Popović Španac”.
-Vladimir Popović Španac bio je čovjek odluke i odgovornosti, čovjek koji je ostavio trag.
Živio je život pun zanosa i ideala, nosila ga je ideja o pravednijem i boljem svijetu- stoji, između ostalog, u propratnom tekstu kataloga izložbe koji je pročitala moderatorka večeri Nikoleta Dabanović, a koji su priredili istoričarka Draginja Radonjić, kustoškinja legata i dr Milun Lutovac, teoretičar savremene umjetnosti.
Tokom otvaranja postavke, prikazana je i TV reportaža “Priča o Špancu”, urednika Milorada Radetića snimljena i emitovana 1987. godine, rađena povodom Dana internacionalnih brigada, u produkciji TV Titograd.
Reportažu je digitalizovala Crnogorska kinoteka, a materijal je prvi put prikazan široj javnosti.
