Buljarica: Svijet koji savremeni turisti sanjaju (VIDEO)
Izvor, foto: Media Biro
Razgovor između lokalnog stanovništva paštrovačke regije, donosioca odluka i nezavisnih eksperata organizovan je u Buljarici.
Uprkos prirodnoj drami kiše i vjetra koja se odigravala iznad močvare i mora, učesnici događaja razmjenjivali su ideje u toploj atmosferi Montebay vile u neurbanizovanom dijelu Buljarice.
Osim razmjene ličnih utisaka i doživljaja ovog kraja, učesnici su imali priliku da uplove u njen krajolik kroz fotografije - prozore u prirodne i kulturološke ljepote ovog prostora, ali i isprobavajući autentičnu lokalnu kuhinju, ili preselivši se u svijet crnogorskih brdskih krajolika opisanim u knjigama Buljaričanke Jasenke Lalović, koje su za sve prisutne čitale glumice Dubravka Drakić i Ivana Mrvaljević, uz tihu pratnju džez trija.
Crnogorsko društvo ekologa (CDE) je u Buljarici organizovalo ovaj događaj pod nazivom ,,Potencijali za održivi razvoj Buljarice: Razgovor sa lokalnim stanovništvom”, sa ciljem otvaranja prostora za pokretanje dijaloga između lokalnog stanovništva, nezavisnih eksperata iz različitih oblasti i donosioca odluka u vezi sa potencijalima, preprekama i rješenjima za razvoj Buljarice kao očuvanog prirodnog i kulturnog bisera crnogorskog primorja.
Osim produktivnih diskusija i izlaganja od strane eksperata koji su iz različitih uglova pristupili konceptu održivog razvoja, predstavljeni su i lokalni biznisi ,,Wild Orange - Hide and eat” i ,,Mahakala retreats” čiji rad podržava očuvanje prirodne i kulturne baštine Buljarice i turiste edukuje o njenim posebnostima.
Premijerno je prikazan i kratki animirani film ,,Kernja”, nastao u koprodukciji CDE i DOK Produkcije.
U posebnom dijelu umjetničkog programa učestvovale su spisateljica i autorka trilogije ,,Brda od pelina“, Jasenka Lalović, kao i glumice Ivana Mrvaljević i Dubravka Drakić koje su čitale odlomke iz knjiga već pomenute trilogije, čija je radnja većim dijelom vezana za paštrovački kraj.
-Događaj nije slučajno organizovan baš Buljarici.
Još od 2016. godine, kao grupa biologa istražujemo ovo područje, i za sada smo došli do jako zanimljivih podataka po kojima Buljarica zaslužuje da ima stepen zaštite ne samo na nacionalnom, već i na internacionalnom nivou, jer je već nominovana kao Emerald područje, kao Važna teritorija za ptice, Važna teritorija za biljke-istakla je predstavnica Crnogorsko društvo ekologa, Andrijana Mićanović, napominjući da ovi vidovi zaštite prirode ne isključuju socio - ekonomski razvoj stanovništva ovog kraja, naprotiv.
Ipak, Mićanović podsjeća na neizvjesnost sudbine ovog područja, usljed kontradiktornosti koje su prisutne u različitim strategijama i planskim dokumentima, gdje su definisane opcije razvoja i budućnosti buljaričkog kraja koje jedna drugu isključuju.
Sa jedne strane, u nekim dokumentima ovo područje prepoznato je kao jako vrijedno sa aspekta očuvanja prirode, i kao takvo važno za zaštitu, a u drugim dokumentima su postojali različiti planovi za razvoj elitnih i luksuznih kompleksa na Buljarici.
-Stoga je cilj bio da ovaj događaj služi kao povod da na jednom mjestu okupimo sve zainteresovane strane.
Bez obzira na to koliko je neko područje važno i koliko ga rijetkih biljnih i životinjskih vrsta krasi, zaštita ne smije i ne treba da bude uspostavljena ukoliko u obzir nijesu uzeta mišljenja i prakse lokalnog stanovništva koje su do sad postojale-dodala je predstavnica CDE.
Misiju ovog projekta koja teži da pokaže da zaštita prirode i biodiverziteta nije bauk, već da zaštićena područja i održivi razvoj lokalnog stanovništva mogu i treba da se odvijaju kao dva paralelna i sinergetska procesa, podržalo je i Ministarstvo turizma, ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera (MTEORRS) kroz njihov projekat ,,Integrisanje biodiverziteta u sektorske politike i prakse i jačanje zaštite kritičnih tačaka biodiverziteta u Crnoj Gori”.
-Podižemo svijest lokalne zajednice kako bi shvatili da su oni naši partneri u kontekstu zaštite i da oni predstavljaju jedan od ključnih aspekata i vrijednosti kada kreiramo zaštitu nekog područja.
Lokalno stanovništvo nam mora biti prva ciljna grupa kako bi to zaštićeno područje poslije proglašenja bilo održivo i efikasno-kazala je predstavnica MTEORRS, direktorica Direktorata za prirodu, Tamara Brajović.
Upravo zbog toga je značajno što je skupu prisustvovao značajan broj mještana Buljarice koji su najbolje mogli izraziti svoje želje i ciljeve, te apelovati na rješavanje problema sa kojima se suočavaju.
-S jedne strane, Buljarica je prostor sa puno potencijala, međutim, sa druge strane to je mjesto gdje žive ljudi bez kanalizacione mreže u 21. vijeku.
Potrebno je uzeti u obzir sve aspekte razvoja i potreba lokalne zajednice kako bi se došlo do neke sprovodljive i realne, najbolje moguće vizije razvoja Buljarice u budućnosti.
Ako ne priča lokalno stanovništvo, donosioci odluka nas neće ni čuti-poručio je predstavnik privrednika lokalne zajednice Buljarice Stevo Davidović.
Jasnu viziju o tome šta Buljarica ne bi trebalo da bude, te kakve su osnovne strategije razvoja ovog područja u svojoj prezentaciji ukazao je dekan Fakulteta za biznis i turizam u Budvi, prof. dr Rade Ratković.
-Mi već imamo svoj san i svoju viziju Buljarice: ne prodaji Buljarice, ne masovnom turizmu, ne neodrživom razvoju, na bazi uništavanja ili promjene prirodnih resursa.
Zalažemo se za očuvanje biodiverziteta i geografije, neremećenje prirode. Ne za pravljenje eksperimenata uvlačenja morske vode u polje.
U Buljarici treba da napravimo turizam ne velike koncentracije, ali sa više turističkih proizvoda koji imaju ekološku komponentu i koji su na pravcima post-pandemijskog turizma gdje se uživa u prirodi, zdravoj hrani, u čistom vazduhu i komoditetu bez gužvi.
Znači u Buljarici želimo svijet koji savremeni turisti sanjaju-saopštio je profesor dr Ratković.
Značajan dio skupa bio je posvećen ukazivanju na važnost i benefite Evropskog zelenog dogovora, te su se mještani Buljarice, nezavisni eksperti i donosioci odluka iz Crne Gore mogli bolje upoznati sa ovim planom koji se i te kako tiče zemalja koje planiraju da postanu dio Evropske unije.
-Evropski zeleni dogovor u konačnici ima za cilj dostizanje ugljenički neutralne Evrope do 2050. godine, ali i postizanje niza ciljeva koji se tiču energetike, transporta, proizvodnje hrane, društvenog organizovanja, urbanizma…
Konačno, Evropa ima plan da se transformiše u zeleni kontinent i tako da primjer ostalim sredinama i kontinentima-objasnio je profesor Fakulteta savremenih umetnosti u Beogradu, dr Dragan Ćalović.
Ćalović pojašnjava da je za implementaciju Zelenog dogovora i agende 2030 ključno da se osigura dobra komunikacijska strategija kroz koju bi se javnosti i donosiocima odluka objasnilo koji su benefiti ovih transformacija, a korak u tom smjeru je učinjen upravo na skupu u Buljarici.
-Uvijek sa ponosom ističem da sam Buljaričanka, ja sam dijete koje se ovdje podiglo, koje je ovdje stasavalo.
Mnogo se uzdam u paštrovačku pamet, ona je uvijek znala da pametno procijeni i opstane.
Mislim da ćemo i po pitanju smjera u kojem Buljarica treba da ide pravilno da procijenimo-poručila je spisateljica Jasenka Lalović.
Ovaj događaj je bio kruna projekta ,,Ekološke mreže - ključ razvoja na temeljima očuvane prirode” koji sprovodi CDE uz finansijsku podršku od strane Centra za građansko obrazovanje - CGO, u okviru programa ,,OCD u Crnoj Gori – od osnovnih usluga do oblikovanja politika – M’BASE” koji finansira Evropska unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave Crne Gore.
Ovaj događaj, kao i događaj sličnog koncepta koji je CDE organizovalo u Šavniku 1. novembra, finansijski je dodatno podržano od strane Ministarstva turizma, ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera (MTEORRS) kroz njihov GEF7 projekat ,,Integrisanje biodiverziteta u sektorske politike i prakse i jačanje zaštite kritičnih tačaka biodiverziteta u Crnoj Gori.”