Bar: Otvoreni parlament posvećen mjesecu borbe potiv karcinoma dojke
Izvor, foto: Bar Info
Autorka: Maja Tomović
Četvrta sjednica Otvorenog parlamenta bila je posvećena Ružičastom oktobru, mjesecu borbe protiv karcinoma dojke, koji danas predstavlja globalni problem.
Od ove opake bolesti u Crnoj Gori svake godine oboli 450 žena.
Veoma korisno i edukativno predavanje na temu karcinoma dojke, kao i raka grlića materice, održali su direktor Opšte bolnice Bar, dr Igor Karišik, šefica Odjeljenja radiologije dr Valentina Božović, ginekološkinja u dispanzeru za žene Doma zdravlja dr Sandra Šaranović, šef Odjeljenja ginekologije u barskoj Bolnici dr Milan Rolović i predstavnica IJZCG, dr Adrijana Vujović.
Jedina predstavnica privatnih zdravstvenih ustanova sa teritorije opštine bila je dr Marijana Medić iz Poliklinike “Standard”.
Sjednici, održanoj u velikoj Sali SO Bar prisustvovao je, nažalost, veoma mali broj odbornika/ca, kao i građana.
Navodeći tragičan i porazan podatak da je prije nekoliko dana u barskoj Bolnici od karcinoma dojke preminula ženska osoba od 38 godina, te da je i nekoliko medicinskih sestara preminulo od posljedica istog oboljenja, kao i od raka grlića materice, dr Igor Karišik, hirurg i direktor Opšte bolnice Bar, naglasak stavlja na sistematske preglede.
-Ne želeći da doživljavamo slične poraze, uveli smo sistematske preglede za žene zaposlene u našoj zdravstvenoj ustanovi.
Obavljaju se na način što je svaka od njih ‘na ruke’ dobila poziv da može ‘prečicom’ da odradi pregled koji podrazumijeva laboratorijske nalaze sa tumor markerima, snimak pluća, ultrazvučni pregled dojke, štitaste žlijezde, trbuha i ginekološki pregled sa kolposkopijom i Papanikolau testom-kazao je dr Karišik, navodeći da je u posljednjih godinu i po, od oko 250 zaposlenih žena u ovoj ustanovi, samo njih pedesetak odgovorilo na poziv za pregled što, po njegovim riječima, predstavlja drugi poraz.
-Jesmo li tako stidljivi, nemarni prema sebi ili zdravstveno neprosvijećeni?
Sistematski pregledi su odličan način ranog otkrivanja bolesti, i to ne samo malignih-ukazuje dr Karišik.
Kad se o dijagnostikovanju karcinoma dojke radi, dr Karišik navodi da je veoma bitan najprije samopregled, zatim pregled hirurga, radiologa, ginekologa, izabranog ljekara…
Ultrazvuk se, objasnio je, predlaže osobama ženskog pola do 35 godina, a nakon tog perioda poželjno je uraditi mamografiju.
Dodao je i da ulogu igra i nasljedna komponenta.
Što se mamografa tiče, barska Bolnica posjeduje analogni, koji se, smatra dr Karišik, ne koristi u mjeri u kojoj bi trebalo.
Dr Valentina Vanja Božović, specijalistkinja radiologije, pozdravlja inicijativu za održavanje sjednice Otvorenog parlamenta na temu borbe protiv raka dojke, konstatujući da je zainteresovanost žena za sistematske preglede u drastičnom opadanju.
-Od 2019, prepolovljen je broj pregleda na godišnjem nivou, čemu je doprinijela i situacija sa koronavirusom-kazala je dr Božović, ističući da u Opštoj bolnici nije moguće raditi skrining za rano otkrivanje raka dojke, a za koji je neophodan digitalni manograf.
Božović je iskoristila priliku da pozove Opštinu Bar, njene organe i institucije da se uključe u nabavku ovog vrijednog medicinskog aparata.
-Cilj nam je da podignemo svijest žena o značaju preventivnih pregleda-naglasila je dr Božović, dodajući da će biti uključena i mogućnost obavljanja pregleda vikendom za sve one koji nisu u mogućnosti da to učine radnim danima.
Dr Milan Rolović spec. ginekologije i akušerstva, naglašava značaj preventivnih pregleda na primarnom nivou, u čiju promociju, po njegovim riječima, treba da se uključe i mediji.
On je pohvalio rad Instituta za javno zdravlje i program skrininga HPV virusa, kojim se obavezuju ljekari u primarnoj zdravstvenoj zaštiti da lično pozivaju žene od 35 do 45 godina starosti na pregled, nakon čega se dobijaju sveobuhvatno podaci o broju pregledanih i onih koje su to odbile.
Ozbiljan skrining je, po njegovim riječima, neophodan i kad je rak dojke u pitanju uz, naravno, samopregled i preglede ljekara specijalista.
Konstatujući da je mali broj prisutnih na sjednici Otvorenog parlamenta sa izuzetno značajnom temom, dr Rolović potencira na maksimalnoj uključenosti medija kad su ovako važne teme u pitanju.
Dr Sandra Šaranović, spec. ginekologije i akušer, smatra neophodnim razvijanje primarne zdravtvene zaštite i preventive.
-Sve što uložimo u preventivu je, u svakom slučaju, manje od onoga što se ulaže u liječenje malignih i bolesti uopšte-decidna je dr Šaranović.
Ona je edukovala okupljene da ginekološke bolesti, u principu, nemaju simptome dok se, kada ima tegoba, uglavnom radi o uznapredovaloj bolesti.
-Svaka dobna skupina nosi određene rizike od obolijevanja,-naglašava dr Šaranović, dodajući da se u Baru radi skrining grlića materice, kao i mamografija,ali analognim mamogrfom.
Ona očekuje da će i barska opština ući u priču o skriningu kao neophodnoj metodi ranog dijagnostifikovanja promjena koje upućuju na postojanje malignog oboljenja.
I dr Šaranović, kao i njene kolege, insisitira na samopregledima kao prvom nivou otkrivanja određenih promjena na dojkama.
Sve žene od 30 do 50 godina su pozvane na skrining grlića materice, tvrdi dr Šaranović, ističući da je veliki problem što su podaci o brojevima telefona pacijentkinja posljednji put ažurirani 2008. godne, te da je to jedan od razloga nemogućnosti stupanja u kontakt sa nekima od njih.
Upućuje apel ili, kako je rekla, “vapaj da se što prije omogući pristup tim podacima u cilju obavljanja sveobuhvatnijeg skrininga i kontinuiranog praćenja stanja pacijentkinja”.
Prevencija i preventivne aktivnosti bila je tema koju je uz video prezentaciju obradila dr Adrijana Vujović, spec. epidemiologije u Institutu za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG).
Dr Vujović je naglasila da IJZCG koordiniše sa tri preventivna skrining programa kojim su jasno definisani svi koraci.
Naime, osobe koje nemaju simptome bolesti, timovi izabranih ljekara pozivaju na određene preglede.
S obzirom na problem neredovnog ažuriranja brojeva telefona, dr Vujović smatra da svaka osoba zainteresovana za preventivni pregled, treba da se javi izabranom ljekaru za dobijanje termina u Domu zdravlja u kojem je registrovana.
Oni koji nisu registrovani, a osiguranici su Zdravstvenog fonda Crne Gore, imaju pravo da u najbližem Domu zdravlja zakažu skrining, u zavisnosti od toga kojoj starosnoj grupi pripadaju.
Skrining raka dojke za sad se sprovodi u Podgorici, Danilovgradu, Cetinju i Kolašinu, dok Crna Gora trenutno raspolaže samo sa jednim digitalnim mamografom, i to u Kliničkom centru.
Nabavka ovih vrijednih uređaja uskoro se očekuje još u Beranama, za sjevernu regiju, kao i u Kotoru, dok je Opština Budva isključivo iz sopstvenih sredstava uspjela da kupi ovaj uređaj.
Iako su na sjednicu Otvorenog parlamenta, osim ljekara iz Opšte bolnice Bar pozvani i oni iz privatnih zdravstvenih ustanova iz Bara, prisustvovala joj je jedino dr Marijana Medić, predstavnica Poliklinike “Standard”.
Dr Medić je kazala da je tokom oktobra “Standard” sprovela akciju popusta na određene preglede i dodjelu poklon vaučera, učestvujući na taj način u obilježavanju Ružičastog mjeseca borbe protiv karcinoma dojke, smatrajući da borba protiv ove opake bolesti ne treba da traje samo tokom oktobra.
Reagujući na inicijativu dr Vanje Božović za nabavku digitalnog mamografa, predsjednik SO Bar, Branislav Nenezić je u komunikaciji sa predsjednikom Opštine Bar Dušanom Raičevićem koji, po njegovim riječima, iz opravdanih razloga nije prisustvovao sjednici, najavio da će budžetom Opštine za narednu 2024. godinu biti opredijeljena i određena sredstva za nabavku mamografa.
Postoji i mogućnost organizovanja donatorske večeri, naveo je predsjednik SO Bar, na kojoj bi bila prikupljena eventualna, nedostajuća sredstva za tu svrhu.
Odbornica u SO Bar, Nikica Purlija, reagovala je na mali broj prisutnih, kazavši da to i nije od presudnog značaja, s obzirom na zaključke, posebno onaj u vezi sa nabavkom mamografa.
Na slab odziv reagovala je i novinarka Primorskog portala Biljana Dabić upućujući kritiku SO Bar, prije svega Ženskom klubu odbornica koje su delegirale temu, a na sjednici Otvorenog parlamenta od njih 14 bilo je prisutnih pet odbornica.
Kritika i predsjedniku Opštine jer su danas mogli dati pauzu makar službenicima da čuju poučna predavanja i preporuke.
-Od ljekara smo čuli koliki je značaj prevencije, od doktorke Božović inicijativu da Opština Bar kupi digitalni mamograf čija je cijena ekvivalentna troškovima liječenju dvoje pacijenata oboljelih od kancera dojke.
To su razlozi da pri planiranju budžeta za 2024. izdvojite sredstva za kupovinu digitalnog mamografa Opštoj bolnici Bar-navela je Dabić.
Među prisutnima je bila i dama upućena u KCCG na mamografski pregled, koja je izrazila nezadovoljstvo načinom zakazivanja odnosno otkazivanjem zakazanog pregleda prije nego što ga još jednom odobri Komisija.
Po riječima dr Vujović iz IJZCG, radi se o lošoj komunikaciji između nekoliko zdrastvenih ustanova.
Današnjom sjednicom Otvorenog parlamenta predsjedavala je Vesna Drašković, predsjednica Odborničkog kluba žena u SO Bar, koja je na kraju sjednice svim damama poklonila knjigu Željka Milovića, “Žene iz grada bez vrati – (Ne)zaboravljene Baranke XX vijeka”.
- Tagovi:
- Bar
- Otvoreni parlament
- SO Bar
- Karcinom
- Prevencija
