I MI Boke: Zgrada centra za socijalni rad konačno pristupačna za OSI
Foto: I MI Boke
JU Centar za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva konačno će nakon višegodišnje borbe Inicijative mladih s invaliditetom Boke (I MI Boke) i njene izvršne direktorke Miroslave-Mime Ivanović postati pristupačan za prilaz i kretanje osoba s invaliditetom (OSI).
Borba je započela u decembru 2016. kada su Miroslava-Mima Ivanović i još jedna žena s invaliditetom podnijele grupnu tužbu protiv države i ovog Centra, a trebalo bi se da se okonča 6. oktobra ove godine, kada je planiran završetak radova na prilagođavanju objekta, saopšteno je iz I MI Boke.
U decembru 2015. Miroslava-Mima Ivanović i još jedna žena s invaliditetom, kao drugi/e brojni/e korisnici/e invalidskih kolica, bile su pregledane od strane Prvostepene socijalno-ljekarske komisije na trotoaru ispred JU Centar za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva, u postupku odlučivanja o njihovom pravu na ličnu invalidninu.
-Ovaj slučaj im je bio povod da u decembru 2016. Osnovnom sudu u Kotoru podnesu grupnu tužbu protiv Centra i Ministarstva rada i socijalnog staranja (MRSS).
Presuda Osnovnog suda u Kotoru koja je postala pravosnažna i izvršna 6. aprila 2018. obavezala je ove dvije institucije da obezbjede uslove za nesmetan pristup, kretanje, boravak i rad OSI u zgradi Centra u skladu sa važećim propisima.
Međutim, ova pravnosnažna presuda nije godinama izvršavana, pa je zato Miroslava-Mima Ivanović u junu 2021. podnijela krivičnu prijavu protiv Kemala Purišića, bivšeg ministra rada i socijalnog staranja i Vasilija Todorovića, direktora Centra.
Krivična prijava se odnosila na više produženih krivičnih djela u sticaju, i to: povreda ravnopravnosti iz člana 159 stav 1 i 3, neizvršenje sudske odluke iz člana 395 stav 1, nesavjestan rad u službi iz člana 417 stav 2 a u vezi stava 1, i rasna i druga diskriminacija iz člana 443 stava 1 Krivičnog Zakonika Crne Gore.
Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru odbacilo je Krivičnu prijavu, iako je shodno Krivičnom zakoniku Crne Gore, ono samo bilo dužno da po službenoj dužnosti pokrene krivični postupak protiv Purišića i Todorovića zbog neizvršenja sudske odluke-kazali su iz IMI Boke.
U januaru 2022. podnijeta je Pritužba Višem državnom tužilaštvu u Podgorici, koje je svojim Rješenjem naložilo ponovno odlučivanje Osnovnog državnog tužilaštva u Kotoru u odnosu na krivična djela povreda ravnopravnosti, neizvršenje sudske odluke i nesavjestan rad u službi, a da o (ne)izvršenju krivičnog djela rasna i druga diskriminacija treba odlučiti nadležni organ tj. Više državno tužilaštvo u Podgorici.
-Međutim, ODT Kotor u februaru 2022. ponovo je odbacilo Krivičnu prijavu u pogledu na pomenuta tri krivična djela, dok se o produženom krivičnom djelu rasna i druga diskriminacija negativno izjasnilo Više državno tužilaštvo u Podgorici, a čije Rješenje je nakon Pritužbe, podnijete u aprilu 2022. potvrdilo i Vrhovno državno tužilaštvo.
Interesatno je da se u obrazloženju većine odluka tužilaštava navodi kako je još u martu 2018. izrađen projekat prilagođavanja zgrade JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva, a da su 19. 12. 2020. izvršena odgovarajuća mjerenja i snimanja terena u cilju ponovne izrade najboljeg projektnog rješenja za adaptaciju ovog objekta u okviru projekta prilagođavanja svih centara za socijalni rad, koji finansira Delegacija Evropske Unije u Crnoj Gori.
Uprkos tome što su ovo bile jedine aktivnosti na sprovođenju pravnosnažne Presude Osnovnog suda u Kotoru, bez konkretnih rezultata u praksi, tužilaštva su navodeći da „projekat Centra u Kotoru ne može izdvojiti iz cjelokupnog projekta za svih 18 Centara u Crnoj Gori“, te da je riječ o „projektu iz Direktnog upravljanja Delegacije EU u Crnoj Gori (…) što znatno komplikuje i usporava projekat“, odlučila da Purišić i Todorović nisu krivi za navedena produžena krivična djela.
U februaru 2023. je ipak konačno došlo do početka radova na prilagođavanju zgrade JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva, koji će biti okončani 6. oktobra ove godine, ako se bude poštovao plan-ističu u saopštenju dodajući da se ti radovi finansiraju iz sredstava EU posredstvom Delegacije Evropske Unije u Crnoj Gori.
Danas, na Globalni dan podizanja svijesti o pristupačnosti, I MI Boke je, poručuju, srećna što se problem pristupa i adekvatnog prilagođavanja JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva konačno počeo zaista rješavati.
-Međutim, moramo se zapitati zašto nadležne institucije nisu samoinicijativno i blagovremeno pokrenule rješavanje ovog problema, te stoga ne bi bilo ni potrebe za višegodišnjem iscrpljivanjem OSI pred pravosudnim organima.
Drugo pitanje je, da li OSI u Crnoj Gori mogu zaštiti svoja prava i postići pravdu, kada se i pravnosnažne presude u njihovu korist godinama ne sprovode, a nadležna tužilaštva ne rade ništa da njihovo sprovođenje obezbjede.
Najzad, poražavajuće se nameće pitanje da li je moguće da država Crna Gora ne želi da odvoji manje od 20.000 eura za prilagođavanje jednog centra za socijalni rad, koji treba da je prva kontakt tačka OSI s institucijama sistema u Crnoj Gori, nego mora da čeka sredstva Evropske Unije da riješi ovakva pitanja-zaključuju u saopštenju.
