Bijela: Ronioci RCUD lani 42 dana tragali za stradalima (FOTO)
Izvor: Dan
Autor: Žana Bojanić
Foto: RCUD/Dan
Njihov zaron vrlo često porodicama osoba za kojima se traga jedina je nada da će agoniji, koja je nekad teža i od smrti, doći kraj.
Oni rizikuju svoj život kako bi pronašli stradale osobe.
Ronioci Regionalnog ronilačkog centra za podvodno deminiranje i obuku ronilaca (RCUD) iz Bijele tokom 2022. sedam puta su se odazvali na poziv za pomoć u podvodnom pretraživanju i izvlačenju tijela stradalih iz rijeka, jezera i mora.
U ovim akcijama su proveli 42 dana.
Foto: RCUD/Dan portal
- Svako ronjenje u cilju pružanja pomoći porodicama čiji su članovi stradali u nabujalim rijekama, dubokim jezerima ili moru, za naše ronioce je teško i često po njihov život i zdravlje opasno, pa se ovakva ronjenja u skladu sa standardima i pravilima ronjenja, prema složenosti uslova ronjenja, smatraju “ronjenjima u vrlo teškim uslovima”.
Ona se uglavnom dešavaju u vrlo lošm vremenskim uslovima, kao pred kraj prošle godine u Rogamima gdje su u saobraćajnoj nesreći stradali majka i dva sina usljed obilnih poplava i izlivanja riječnog korita Morače- kazao je za portal Dan Vesko Mijajlović, direktor RCUD-a.
Foto: Vesko Mijajlović
Kako nam je pojasnio, to ronjenje je bilo teško iz razloga što su tog dana na isto mjesto u vodu upala dva vozila.
- A samo u jednom su bila dva stradala lica, koja su se mogla naći samo na osnovu pipanja pod vodom (kao u totalnom mraku), jer je rijeka bila toliko zamućena da se ništa nije vidjelo pod vodom.
Takođe je bilo teško ronjenje u rijeci Tari jer su naši ronioci provodili pod vodom četiri do pet sati i prelazili po desetak kilometara tragajući za dvoje djece koja su stradala sa svojom majkom u saobraćajnoj nesreći.
Ovo su teške i za naše ronioce veoma stresne akcije- istakao je naš sagovornik.
Foto: RCUD/Dan portal
RCUD dvadeset godina savladava prepreke
RCUD je proslavio nedavno 20 godina od svog osnivanja, tokom kojih su ronioci nailazili na razne barijere.
- Kao 2007. godine kada su skoro svi ronioci koji su kao pripadnici MUP-a bili i u sastavu ronilačkog tima RCUD-a povučeni u MUP zajedno sa ronilačkom opremom, plovilima i vozilima.
Tada je RCUD morao sam da obezbijedi ronilački kadar, opremu i sredstva za svoj rad. Zatim 2015. godine RCUD ostaje bez poslovnog prostora, bukvalno na ulici.
Morali smo da tražimo garaže i podrume kod privatnih lica uz obalu Bijele, jer je tada Vlada prodala Hotel Park i kompletan prostor koji je koristio RCUD.
Morali smo da rasformiramo tehnički blok za pretakanje plinskih mješavina i punjenje ronilačkih aparata.
Bila su to teška vremena za nas, sve do momenta kada smo sami na poslovima podvodnog deminiranja za potrebe stranih investitora zaradili novac i kupili svoj poslovni objekat u kojem danas radima- naveo je Mijajlović.
Pretprošle godine su morali da odustanemo od poslova podvodnog deminiranja za jednog stranog investitora, za kojeg su do tada radili, sa kojim su bili potpisali i određene ugovore u skladu sa ponudom koju su bili prihvatili.
Foto: RCUD/Dan portal
- Ali nakon toga je taj strani investitor, na zahtjev jednog privatnog preduzeća, dobio ekspresno brzo pisani odgovor od nadležnog državnog organa, da poslove podvodnog deminiranja u Crnoj Gori može da obavlja bilo koje preduzeće.
Tako da su, RCUD koji je u 100 odsto vlasništvu države Crne Gore i njegovi podvodni demineri koji se školuju od 5-7 godina za te poslove, došli u istu ravan sa sportskim roniocima koji sportske ronilačke diplome stiču za dva do šest dana, što je nezabilježeno u svijetu.
Do tada smo svu savremenu ronilačku opremu i sredstva obezbjeđivali od prihoda ostvarenih sopstvenim radom na poslovima deminiranja, a od tada uopšte nas nema na crnogorskom tržištu gdje je potrebno vršiti podvodno deminiranje, jer, Bože moj, to može raditi bili ko.
Foto: RCUD/Dan portal
Takođe imamo barijere kada su u pitanju zakonski propisi u obrazovanju odraslih, jer naši licencirani ispitivači ne mogu, zbog sukoba interesa (jer rade u RCUD-u), ispitivati profesionalne ronioce.
A poznato je da ronioci pored teorijskog dijela ispita moraju da polažu i praktični dio ispita na velikim dubinama.
Mi u Crnoj Gori imamo samo četiri profesionalna instruktora ronjenja, koji su i Trimix instruktori, koji su zaposleni u RCUD-u, i koji su jedini osposobljeni da roneći sa plinskim mješavinama mogu obučavati i provjeravati stepen stečenog praktičnog znanja ronilaca na velikim dubinama- istakao je Mijajlović.
Foto: RCUD/Dan portal
Iako im je posao vrlo stresan i opasan, za njih razumijevanja nema čak i u rodnom gradu.
- Imamo i za nas veliku barijeru, jer nam se ne dozvoljava da na ronilačkoj plaži u Bijeloj (koju smo 2019. dobili od Morskog dobra) koristimo pomoćne rekvizite, stolove, stolice i nekoliko ležaljki koji su neophodni za obuku ronilaca, da bi mogli da stave svoje lične stvare dok rone i da bi instruktori na adekvatan način mogli da prate rad ronilaca pod vodom.
Zato smo u prvoj polovini avgusta ptošle godine, bili primorani da u pisanoj formi obavijestimo dekana Fakulteta za organizacione nauke iz Kranja, da nemamo uslove za držanje obuke studentima iako smo sa njima potpisali ugovor o saradnji koji se tiče ronilačke obuke studenata tog fakulteta- kazao je Mijajlović.
Ima i drugih barijera, ali poručuje da se moraju boriti, i u toj borbi padati i ustajati, kao što su to činjeli više puta tokom ovih dvadeset godina.
- Bio sam i biću uvijek optimista- naglašava on.
Foto: RCUD/Dan portal
Podvodno deminiranje
- Mi smo dosta radili na detekciji zaostalih podvodnih mina u našem podmorju, i tokom tih aktivnosti smo detektovali oko tri miliona kvadrata minski sumnjivih površina na dnu crnogorskog mora.
Sve te podatke smo dokumentovali i saželi u jedan nacrt projekta koji bismo trebali prezentovati međunarodnim organizacijama od kojih očekujemo pomoć.
Nadamo se da ćemo to realizovati, jer imamo znanje i iskustvo, a vodena dobra treba koristiti na bezbjedan način.
Da je to tako, svjedoče aktivnosti ronilaca RCUD-a koji su od 2008. do 2010. sa morskog dna oko 700.000 kvadrata bivše vojne baze Arsenal u Tivtu uklonili oko 17 tona raznih minsko-eksplozivnih sredstava (zaostalih iz I i II Svjetskog rata) , nakon čega je bezbjedno izgrađen turistički rizort “Porto Montenegro.
Isto tako smo 2014. sa dna mora (oko 200.000 kvadrata površine) uz obalu bivše vojne baze u Kumboru uklonili oko deset tona eksplozivnih sredstava nakon čega je bezbjedno izgrađen turistički kompleks “Portonovi”.
Sa morskog dna Veriga, najužeg prolaza u Bokokotorskom zalivu uklonili smo oko 65 tona raznih eksplozivnih sredstava, nakon čega bezbjedno plove kruzeri i druga plovila.
Nadam se da ćemo nastaviti naše aktivnosti i da nam se neće stajati na put, prije svega jer je naš posao od javnog interesa i vema je značajan za bezbjednost- rekao je Mijajlović.
Kako poručuje, iz svega naprijed izloženog jasno je da RCUD sa svojim rezultatima i referencama, baziranim prvenstveno na znanju, ugledu i kvalitetu ronilaca i menadžmenta, predstavlja subjekat koji je dokazao samoodrživost.
- A istovremeno pokazao koji je ekonomski potencijal ovako ekipirane organizacije, posebno kod činjenice da u čitavom svijetu raste potreba i potražnja za referentnim organizacijama i ustanovama koje su u stanju da svojim ljudskim, stručnim, organizacionim i tehničko – tehnološkim uslovima učestvuju na međunarodnim tenderima za podvodno razminiranje- naglasio je Mijajlović.
Posebno ukazuje na bezbjedonosni aspekt djelatnosti RCUD-a, i nemjerljivu štetu i opasnost od neovlašćenih i nestručnih pokušaja podvodnog deminiranja podmorja Crne Gore koje je već uzelo maha, predstavljajući opasnost da se eksploziv iz neeksplodiranih ubojnih sredstava izvađenih iz mora od strane nelegalnih ronilačkih grupa i pojedinca zlouptrijebi u svrhe organizovanog kriminala i terorizma, jer ova oblast nije uređena zakonom i van je kontrole nadležnih državnih organa.
- Ukoliko se dozvoli da se ove nelegalne aktivnosti u vodama sa eksplozivnim sredstvima nastave, može doći do ugrožavanja bezbjednosti lica, infrastrukturnih objekata i plovila, i havarije u podmorju sa nesagledivim posledicama, koje bi za Crnu Goru kao članicu NATO-a i turističku destinaciju mogle samo da se nagađaju- istakao je on.
Vlada da donese Zakon o ronjenju
- Smatram da su se nakon navedenih problema i prepreka sa kojima smo se suočavali u radu i razvoju djelatnosti RCUD-a, čiji su rezultati danas prepoznati u svijetu, a koje smo, mi ronioci, samo teškim, veoma rizičnim i upornim radom uspjeli da savladamo, stekli uslovi da Vlada Crne Gore kroz novi oblik organizovanja, obezbijedi da već dokazana uspješna organizacija nastavi rad sa ogromnim ekonomskim, bezbjedonosnim i političkim benefitima za Crnu Goru.
Foto: RCUD/Dan portal
Takođe smatram da bi učešće Vlade Crne Gore kao većinskog vlasnika, i zaposlenih u RCUD-u kao manjinskih akcionara, bili stvoreni uslovi za donošenje Zakona o ronjenju, koji bi na javan, transparentan i međunarodno priznat i prihvaćen način uredio ovu oblast, koja je zbog nedostatka takve regulative i neuspjeha da se ista do sada ugradi u pravni sistem, otvorila prostor za nelegalne aktivnosti privatnih privrednih društava, čime se direktno ugrožava opstanak i funkcionisanje RCUD-a- poručio je on.
Foto: RCUD/Dan portal
Ronioci RCUD angažovani širom svijeta
Ronioci su na predlog Vlade SAD radili 2011 u Bugarskoj na podvodnom deminiranju i vrlo uspješno i u zadatim rokovima obavili zadatak za potrebe Ministarstva odbrane Bugarske uklonivši oko pet tona eksplozivnih sredstava sa površine vodenog dna oko 200.000 kvadrata.
Foto: RCUD/Dan portal
- Naši podvodni demineri, tj. oni koji su završili obuku u RCUD-u se angažuju širom svijeta i imaju impresivne rezultate u podvodnom deminiranju doprinoseći bezbjednom korišćenju vodenih dobara.
Radili su na Trebišnjici, Soči, Savi, Dunavu, Ohridskom jezeru, Crnom moru, na Sahalinu, Južnoj Americi i drugim mjestima- kazao je Mijajlović.
Foto: RCUD/Dan portal
-Nadam se da ćemo savladati sve prepreke i nastaviti da uspješno radimo i da se razvijamo, ostajući vodeća organizacija u oblasti podvodnog deminiranja.
Mi služimo građanima i državi Crnoj Gori. Računajte na nas- poručio je Mijajlović.
