In memoriam: Borut Berginc (1939-2023)
Izvor: Barinfo
Autor: Željko Milović
Foto: Privatna arhiva/Željko Milović
Danas je u Baru preminuo Borut Berginc (84), vajar, čovjek čija je dramatična životna priča iz djetinjstva bila inspirativna mnogim medijima u Crnoj Gori.
Borut je sin Branke Berginc, partizanke, kćerke čuvenog Mirka Mijuškovića (prosvjetnog i naučnog radnika, glavnog sekretara Državnog savjeta Crne Gore, ministra finansija i građevina i ministra prosvjete i vjera Vlade Crne Gore), te slovenačkog pilota Franca A. Berginca (zvanično rodno ime, u kasnijim sinovljevim dokumentima zaveden kao Ratko Berginc), koji je završio Vojnu akademiju.
Poslije vjenčanja Branka i Franc preselili su se u Beograd, gdje je 1939. godine rođen i Borut.
Nakon što je Jugoslavija kapitulirala u aprilskom ratu 1941. kralj Petar II Karađorđević je sa svitom krenuo ka Nikšiću, u evakuaciju, a dio pratećeg oficirskog kadra bio je i Franc Berginc sa porodicom.
Kralj je odletio za London, a Franc je bio postavljen za komandanta četničke Komande mjesta na Žabljaku. Tamo su Berginci živjeli do jeseni 1942. godine.
Porodica Berginc, Beograd, 1939.
Zahvaljujući ženi Branki, Franc se opredijelio za partizanski pokret – na krovu kuće je instalirao radio stanicu koja je prenosila vijesti Slobodne Jugoslavije, uticao je da se povrati zaplijenjena imovina partizanskim porodicama, otvorio je zatvor u Žabljaku i pustio sve uhapšene pripadnike NOP-a, pa sa njima, ženom i sinom pošao u partizane, s jeseni 1942.
Maja 1943. započinje Peta ofanziva ili Bitka na Sutjesci, udružena njemačko-italijanska operacija sa ciljem uništenja partizana na teritoriji Jugoslavije, a sve troje Berginca – Franc, Branka i mali Borut našli su se u obruču, u jedinicama.
Pritisnute jakim snagama, partizanske trupe su se rasule, a u opštem metežu i porodica Berginc se razdvojila.
Branka je teško ranjena u nogu, mali Borut je nestao, a Franc je izgubio život.
Iz pakla Sutjeske Boruta je spasila doktorica jedinice koja ga je izvukla iz ratne zone i odvela u hraniteljsku familiju.
Čitav rat je proveo po raznim porodicama, a sredinom 1945. u Dvorove kraj Bijeljine po njega je došla tetka sa jednim majorom OZNE, da ga vode kod majke.
Iako partizanski oficir sa činom kapetana, Branka je nakon Rezolucije Informbiroa 1948. uhapšena, pa je Borut boravio u Karlovcu kod strica.
Nakon izlaska majke iz zatvora, pošli su za Bar, gdje je živjela Brankina tetka Stana Popović. Tu su se konačno skrasili.
Branka je dobila penziju kao kapetan iz NOB-a i ratni vojni invalid, a Borut je kao dijete palog borca imao od države redovnu finansijsku potporu.
U Baru je završio Gimnaziju 1957/58, nakon što je prethodno učio osnovnu i srednju školu u Beogradu i Karlovcu.
Borut Berginc s početka osamdesetih godina prošlog vijeka
Pred samo diplomiranje na Saobraćajnom fakultetu u Beogradu napustio je studije i otišao sa ženom u Njemačku. Tamo je završio Tehnološki fakultet.
Živio je u Dortmundu i radio u fabrici, ali se u isto vrijeme bavio svojom najvećom ljubavlju – skulpturama od čelika.
Njegovi radovi bili su izlagani u Kongresnoj sali i u Vestfalen parku u Dortmundu, uz učešće u nizu grupnih izložbi. Izlagao je i u drugim gradovima Njemačke i u Crnoj Gori.
Baranima je u sjećanju ostao njegov rad u okviru izložbe “Legenda o gvožđu”, te upečatljiva skulptura “Nebeski stalaktit” koja je dugo stajala ispred galerije “Vega”.
Dok je živio u Dortmundu, Borut Berginc je u nekoliko navrata slao humanitarnu pomoć barskom Vrtiću, nestabilnih devedesetih godina prošlog vijeka.
Po povratku u Bar, bio je član UO NU Pristan, te jedan od suosnivača manifestacije “Pristanu s ljubavlju”.
Iza njega su ostali supruga Ljeposava, sin Arsenije, te kćerke Irina i Snežana.
Borut Berginc će biti sahranjen sjutra (utorak) na groblju Gvozden Brijeg.
- Tagovi:
- In memoriam
- Bar
