Najveće priznanje Udruženja “Sjeverac” barskim književnicima Vasiliju Vasku Jankoviću i Marku Giljači
Izvor, foto: Barski portal
Književni stvaraoci iz Bara Vasilije Janković i Marko Giljača, kao i Milovan Mišo Kuburović iz Andrijevice, dobitnici su Ordena kneza Nikole Vasojevića – najvećeg odlikovanja koje dodjeljuje Udruženje književnika i drugih stavalaca umjetnosti „Sjeverac“ čije je sjedište u Podgorici.
Dodjeljujući ovogodišnjim laureatima priznanja, epski pjesnik i književnik Branko Batko Krković podsjetio je da „Sjeverac“ djeluje od 1983. godine kada je u dalekoj Skandinaviji zajedno sa grupom stvaralaca tu književnu asocijaciju osnovao upravo Mišo Kuburović, jedan od nagrađenih, navodeći da je od 2007. godine pod istim imenom rad nastavila u Crnoj Gori.
Govoreći o životu i djelu Nikole Radonjića Vasojevića, po kojem je nagrada nazvana, Krković je napomenuo da je rođen 1797. godine, u Lopatama u Lijevoj Rijeci, od oca Staniše i majke Jovane, rodom iz Gornje Morače.
Svoju, kako je rekao Krković, zamišljenu kneževinu samozvani knez je nazvao Holmija - imenom krajnje neobičnim za Vasojeviće.
-Tvrdio je da se vasojevićka plemena po planini Kom zovu Holmija, što znači brda. Riječ "holm" izvedena je iz crkveno-slovenskog jezika, a znači isto što i riječ "hum" (uzvišenje na ravnici, brdo ili planina).
Njegova biografija je prilično misteriozna, ali je nesporno da je njegova glavna ideja bila da se između Srbije i Crne Gore osnuje mala kneževina Holmija, sa oko par stotina hiljada stanovnika, uglavnom vasojevićkog roda, koji nijesu htjeli, kao nezavisno pleme u to vrijeme, da se ujedine ni sa jednom od ove dvije kneževine.
Bio je engleski vicekonzul u Novom Pazaru, tražio je za svoje ideje pomoć od Francuske, Poljske i Vatikana.
Nikola je bio čovjek koji je inženjersku akademiju završio u Rusiji; pobjegao iz ruske u tursku vojsku; radio za kneza srpskog Miloša na projektovanju vojnih utvrđenja; bio engleski vicekonzul; od Njegoša, koji mu je pjesme posvećivao, dobio titulu "knez Vasojevića"; čovjek koji je sa igumanom Mojsijom Zečevićem pregovarao da li Vasojevići trebaju da pređu u katoličanstvo, dok ga je Vatikan sumnjičio da je turski špijun?!
Grci su ga, s druge strane, smatrali za ruskog agenta.
Nikola Radonjić Vasojević, nesuđeni knez Holmije, svoju zagonetnu biografiju okončaće zagonetnom smrću, 30. maja 1844. godine, u selu Donji Zagarač kod Podgorice.
Ubili su ga Njegoševi perjanici, braća Vuko i Todor Toroman i njihov rođak Mićo Toroman. Sahranio ga je lično Petar Ćupić, a knjaz Danilo je 1857. godine naredio da se njegov grob uništi.
Nikola i njegova žena Anastasija, Ruskinja, imali su četvoro djece - sinove Aleksandra (Altomana), Ranislava i Svetislava, i ćerku Jelisavetu“ – kazao je Krković, govoreći o nesuđenom knezu „zemlje brda“.
- Tagovi:
- Bar
- Vasilije Janković
- Nagrada
